28 августа 2025 г.

Дежурный по стране

В экономике вообще-то есть только два предложения...
Азамат Джолдасбеков, президент АО «Казахстанская фондовая биржа»

Мы в соц сетях:



Асхат Қасенғали: Қазақстанның әскери әлеуеті қандай?

Асхат Қасенғали:  Қазақстанның әскери әлеуеті қандай?
Бүгін біз, иісі қазақ Қарабақтағы қанды қырғынға қарап отырмыз.
Жаңа технологиялар соғыс ережесін өзгертіп жатқанына анық көзіміз жетті. Әсіресе соңғы жылдары. Кешегі окоп қазып, атысатын дәуір енді келмейді. Бәрі өзгерді. Бүгін БМВ жүрген көшемен, ертең БМП, бүгін тoйота жүрген трассада ертең танк жүйткімесіне кепілдік жоқ. Әлем сондай.


Қым-қуыт.

Қазақстан жері өте үлкен, халқы аз мемлекет. Жаман айтпай жақсы жоқ, егер алда-жалда соғыс болса, бұл халық тарапынан да, билік тарапынан да жауға қарсылық тудыруға айтарлықтай кедергі жасайтын сияқты. Мобилизация, халықты қауіпсіз аймаққа көшіру, әскерді ұрыс алаңына дереу арада жеткізу сынды міндеттерді өз уақытында іске асыру қиын болады. Себебі жер үлкен, халық аз.

Қазақстанның географиялық жер бедері де қызық. Шығыс пен оңтүстік-шығыстың біраз бөлігін тау мен орман алып жатыр, ал қалған өлкелеріміз жазық дала, шөл мен шөлейт. Еліміздің әр аймағында бар кішігірім тау сілемдерін ескермегенде әрине. Мұндай табиғат әскери топтарды бөліп, жау әскеріне диверсиялық соққы жасауда қиындық туындатады.

Осындай фактілердің бәрін ескерген Қазақстан жаңа заманның соғыс тактикасын меңгеріп жатыр деп ойлаймын. Оған күмән келтірмеймін. Заманауи соғыста әуе күштері мен зымырандар ерекше рөл ойнайтынын көріп отырмыз. Әуе күштеріне тек қана ұшақтар мен тікұшақтарды емес, сонымен қатар БПЛА-ларды да жатқызсақ болады-ау. Себебі соңғы үш қақтығыс ошағында олар өздерін өте тиімді көрсетті. БПЛА көмегімен ДАИШ(ИГИЛ) содырлары жау әскері мен техникасына соққы берді. Олар дрондарға жарылғыш байлап, әскерилердің нысандары мен жаяу әскерді жарып отырды. Ал соққы жасау БПЛА-лары бар Түркия ақпан айында Байрактардың бар қуатын Башар мен Вагнерге төкті. Бір аптаның ішінде мыңдаған сарбаз бен жүздеген техниканы о дүниеге аттандырып жіберді. Қазіргі Қарабақ шайқасы да тура соны дәлелдеп отыр. Әзірбайжан әскерінің 50% жетістігі кемі осы БПЛА-ларға байланысты. Оның үстіне камикадзе дрондар мен барлау дрондары тамаша тандем болғанда, жауды күндіз күлкі, түнде ұйқыдан айыруға болады екен. Көзіміз жетті.

Зымыран кешендері де аса маңызды. ПРО мен ПВО жүйесінен бөлек, жау әскері мен техникасын жоюда соңғы жиырма жылдықта басты қаруға айналып келе жатыр. Стэлс жүйесіндегі ұшақтар да үлкен маңызға ие. Қазіргі уақытта әскердің саны қысқарып, қарудың түрі жаңарып жатыр. Әлем осы тенденцияда. Жаңа тактикалар ойластырылуда. Мысалы ұшқышсыз ұшақтар алдыңғы шепке шығуда. Әзірбайжан ескі АН-2 ұшақтарын ұшқышсыз негізге айналдырып, жаудың ПВОсын табу үшін қолдануда. ПВО жүйесі ұшаққа соққы бергенде, ПВОның өзіне БПЛА-мен немесе зымыран кешенімен соққы жасалуда. Есесіне ескі ұшақты беріп, бірнеше миллион доллар болатын ПВО жүйелерін талқандап жатыр. Бұл Қарабақ соғысындағы ерекше тактиканың бірі болуда.

Қазақстан жері тым үлкен болғандықтан, бізге сөзсіз әуе күштерін дамыту маңызды. Жойғыш ұшақтар, әскер таситын, техника жеткізетін ұшақтар мен тікұшақтар, БПЛА-лар ауадай қажет. Елдің ана басынан мына басына жылдам жетудің жалғыз жолы осы ғана.
Заманауи соғыстар ең алдымен ақпараттық алаңды жоюға бағытталады. Халық пен әскер арасына үрей тудыратын, рухын құлату үшін фейк-ньюстар мен дезинформация жау тарапынан орасан зор болмақ. Соған қарсы мықты медиасала керек. Ол өте маңызды.

Қару-жарақты тек бір елден сатып алу қателік. Біз көбіне Ресейден аламыз. Қытай мен Израиль, Еуропаның кей елінен азын-аулақ қару алатынымыз бар, бірақ ол теңізге тамған тамшыдай ғана. Басым бөлік Ресейден. Баяғыда хандар кемі екі ұстахана салдыртқан. Бірін жау талқандап, өртеп кетсе, екіншісінде қылышын, найзасын жасай берген. Сондықтан бір елге басымдық бермей, әлемдік қақтығыстарда өзін жақсы көрсеткен БПЛА, зымыран кешендері мен ұшақтарды, жаяу әскерге арналған атыс құралдары мен бронды техника түрлерін сатып алған дұрыс шығар. Ал ең абзалы әскери қарудың біраз бөлігін өзіміз шығаратын дәрежеге жетсек, сонда ішкі сенімділік те арта түседі.

Жай, Қарабаққа қарап тұрып, ойға келген шикі пост қой. Еш зерттеусіз, жазыла салған дүние. Соғыс тілеп отыр деп, жағыңа жылан жұмыртқаласынға баспаңыз. Соғыстан сақтасын. Тыныштық болсын. Жалпы мемлекет болған соң бәріне дайын болу керек дегенім ғой. Қазақстанның әскери техникасы, бюджеті, тактикасына бір үлкен шолу жасап, талдаса негізі қызық болар еді. Тіс қаққан әскери сарапшылар болса белгілеп кетіңіз.

ПыСы: Фотода Қазақстан арнайы жасағы жаттығу үстінде.
Асхат Қасенғалидың жазбасы
Дереккөз: Abai.kz
Автор: Асхат Қасенғали -
Асхат Қасенғали:  Қазақстанның әскери әлеуеті қандай?
Просмотров материала: 1 181

Поделиться материалом


10:04 230 миллиардов тенге возвращено государству в рамках дел... 163 611 Просмотров

20:03 Обращение жителей с. Маралды к Президенту РК К.-Ж. Токаеву... 0 Просмотров

12:16 Атырауда мыңнан астам асыл тұқымды еділбай қойы тірідей... 0 Просмотров

11:35 Бұдан былай Алматыда электрлі самокат тек 16 жастан бастап... 0 Просмотров

11:30 Қарағанды облысындағы жол апатынан сегіз адам көз жұмды... 0 Просмотров

11:17 Мұхамедиұлының Ұлттық музейдегі ұрлықтың жаңа эпизодына еш... 163 442 Просмотров

11:01 Биіктен құлап бара жатқан баланы қағып алған оқушыға үш... 163 071 Просмотров

10:47 Қарағандыда тұрғын үй ауласынан шала туылған бала табылды... 163 109 Просмотров

10:25 Ұлттық музей басшылығына қатысты қылмыстық істі... 163 398 Просмотров

18:37 Адвокат Бурхан Жансейтов задержан в Алматы... 10 635 Просмотров

17:38 Объемы производства сахара будут увеличены в семь раз —... 9 777 Просмотров

17:13 Тарифы на комуслуги изменятся в Казахстане... 9 988 Просмотров

16:54 Министр Аймағамбетов балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз... 13 858 Просмотров

16:52 «Қолайлы мектеп». Ұлттық жоба арқылы 582 мектеп бой көтереді... 14 038 Просмотров

16:52 «Суперагенты»: серьезный человек Сека уже ждет вас на IVI... 22 806 Просмотров

16:48 Балабақшаларды лицензиялауды күшейтеміз - министр... 9 580 Просмотров

16:43 Смайылов президенттің үкімет жұмысына қатысты сынына пікір... 7 203 Просмотров

16:42 Хищение средств через платформу АrtSport расследует антикор... 7 058 Просмотров

16:39 Еліміздің басым бөлігінде аптап ыстық болады – ауа райы... 5 880 Просмотров

16:37 Про президентскую критику... 8 055 Просмотров

16:29 Министерство не запрещало показ мультфильма «Базз Лайтер» -... 17 161 Просмотров

16:15 Экология министрлігі киіктердің мекендеу ортасын зерттеуге... 5 829 Просмотров

15:48 Денсаулық сақтау министрлігі аборт жасатуға тыйым салу... 7 210 Просмотров

15:45 Елімізде коммуналдық қызмет тарифтері өзгереді... 5 938 Просмотров

15:41 Капремонт всех роддомов пообещала министр здравоохранения... 5 948 Просмотров

15:27 Благотворительный спортивный зал для детей открыли в... 5 780 Просмотров

15:00 Қазақстан шекарасы қандай жағдайда жабылады... 5 624 Просмотров

14:18 104 мың гектарға қант қызылшасы егілсе, ішкі нарықты 80... 5 877 Просмотров

13:41 Қаңтар оқиғасы кезінде қанша қару тәркіленді – ҰҚК есеп... 5 828 Просмотров

13:15 Алагузова - Нуртасу Адамбай: Богу не нужна твоя помощь... 17 333 Просмотров

13:14 Жауынгер бір жыл ішінде әскери техниканы ғана емес, қолына... 7 786 Просмотров

13:04 Тамызда өршиді: Денсаулық сақтау министрлігі коронавирус... 5 661 Просмотров

13:02 В отношении руководства ТОО «Казфосфат» начато досудебное... 5 920 Просмотров

12:59 Суицид в Казахстане: 96% случаев самоубийств совершаются... 6 254 Просмотров

12:51 Усовершенствовать военную организацию Казахстана поручил... 5 659 Просмотров

12:49 Закупать уголь заранее призывают казахстанцев... 5 634 Просмотров

12:45 Павлодарда кран жұмысшыны екінші қабаттан итеріп жіберді... 5 673 Просмотров

12:42 Президенттің сынынан кейін ұзаққа созылған жол жөндеу... 5 627 Просмотров

12:38 МӘМС шенеуніктердің жемсауытына айналған – Арман Бейсембаев... 5 856 Просмотров

12:32 Шоу-бизнес өкілдерінің ЛГБТ-ны насихаттайтын «Базз Лайтер»... 6 001 Просмотров





Опрос


«    Август 2025    »
ПнВтСрЧтПтСбВс
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031