26 июня 2025 г.

Дежурный по стране

В экономике вообще-то есть только два предложения...
Азамат Джолдасбеков, президент АО «Казахстанская фондовая биржа»

Мы в соц сетях:



Арман Сқабылұлы: Дәрі тапшылығы. Бизнес пе, Ұлттық қауіпсіздік пе?

Арман Сқабылұлы: Дәрі тапшылығы. Бизнес пе, Ұлттық қауіпсіздік пе?
Бұл жазбамды төбедегі кісі мен оның төңірегіндегілерге арнаймын. Өздеріңіз білесіздер, өткенде дәрі-дәрмексіз қалған ауылымның мәселесін көтеріп көп нәрсеге көз жеткіздім. Бұл бір ғана менің ауылымның проблемасы емес екендігін түсінемін. Қазір қазақтар ғана тұратын қаншама ауылдар дәрі-дәрмек жетіспеушілігін бастан кешіруде. Неге бұлай болды? Зерттеп көрдім. Өздерінің миы ашып жатқан жоғарыдағылар бұған назар аудара қояды деген үмітім аз. Дегенмен мына індеттің жуық арада кетпейтінін ескерсек бұл мәселені шұғыл шешу қажет деп ойлаймын.

Сонымен дәрі-дәрмекпен халықты қамтамасыз ету бизнес пе, жоқ ұлттық қауіпсіздіктің бір түрі ме? Ең алдымен осы сұраққа жауап беруіміз керек.

Дамыған мемлекеттерде бұл мәселе ұлттық қауіпсіздік деңгейіне көтерілген, сондықтан дәрінің сапасы, қауіпсіздігі және бағасы мемлекеттің қатаң бақылауында үнемі тұрады.

Біз болсақ бұл сұраққа бизнестің бір түрі ретінде қараймыз, яғни дәріні халыққа арналған тауар ретінде нарық заңдарына тәуелді етіп қойғанбыз. Егер халықтың сұранысы көп болса, бағасы қымбаттай түседі, азайса – бағасы да арзандайды деген қағида. Әрине бұл өрескел қателік және фармацевтика бизнесінің мүддесін халық мүддесінен жоғары қою болып табылады.

Осының салдарынан заманауи дәріханалар мен дәрі-дәрмектер тек қана Астана мен облыс орталықтарына шоғырланып, ауыл тұрғындарына қол жетімсіз болып қалды. Ауыл тұрғындарында ақша жоқ, ал бизнеске шалғай ауылға барып дәрі сату тиімсіз. Сондықтан ауыл дәріханалары тек қана күнделікте қажет ететін арзан дәрілерді ғана сатуға мәжбүр, сапалы, бірақ қымбат дәрілерді қаладан тасиды.

Әрине, мемлекет тарапынан көп ақша бөлініп тегін дәрілер барлық ауруханалар мен емханаларға жеткізіледі. Ол дұрыс. Бірақ маман тапшылығына байланысты дер кезінде дұрыс диагнозды қойып қажетті дәрі-дәрмекті беретін мамандар күннен күнге азаюда.

Себебі, министрліктің бұйрығымен барлық науқастар "регионализация" деген тәртіппен деңгей деңгейге бөлініп тасталған, яғни, егер диагнозыңыз тек облыста емделетін болса онда ауыл дәрігерлерінің сізді емдеуге еш құқығы жоқ. Сондықтан ауданда істеу білікті мамандарға қызықсыз және болашағы жоқ.

Не істеу керек? Алдымен ауылдық жердің медицинасына ерекше көңіл бөлетін уақыт жетті. Ол тек мемлекеттің қолында. Арнайы әлеуметтік дәріханаларды ашу керек. Ол үшін әр облыста дәріні сатып алып, ауылға жеткізетін арнайы құрылымдар жасалуы тиіс. Олардың ішінде арнайы жылжымалы дәріханалар да болуы қажет. Бұл шараға арнайы қаржы бөлініп, мемлекеттен көмек болмаса жағдай еш түзелмейді. Бәлкім бұл ұсынысты нарықтық экономиканың заңдылықтарына қайшы дерсіздер. Біздің елде осы отыз жылда оңған нарықтық экономика қай салада болып еді? Одан ең көп зардап шеккен медицина мен білім беру саласы! "Ештен кеш жақсы". Ауылдағы жағдайды әлі де түзеуге болады. Оны тек ауылы түсіне жиі кіретін азамат қана жасай алатын шығар? Ондай тұлға бізде бар ма?..

Арман Сқабылұлының желідегі жазбасы

Дереккөз: Abai.kz
Автор: Арман Сқабылұлы -
Арман Сқабылұлы: Дәрі тапшылығы. Бизнес пе, Ұлттық қауіпсіздік пе?
Просмотров материала: 10 692

Поделиться материалом


10:04 230 миллиардов тенге возвращено государству в рамках дел... 154 265 Просмотров

20:03 Обращение жителей с. Маралды к Президенту РК К.-Ж. Токаеву... 0 Просмотров

12:16 Атырауда мыңнан астам асыл тұқымды еділбай қойы тірідей... 0 Просмотров

11:35 Бұдан былай Алматыда электрлі самокат тек 16 жастан бастап... 0 Просмотров

11:30 Қарағанды облысындағы жол апатынан сегіз адам көз жұмды... 0 Просмотров

11:17 Мұхамедиұлының Ұлттық музейдегі ұрлықтың жаңа эпизодына еш... 154 078 Просмотров

11:01 Биіктен құлап бара жатқан баланы қағып алған оқушыға үш... 153 722 Просмотров

10:47 Қарағандыда тұрғын үй ауласынан шала туылған бала табылды... 153 756 Просмотров

10:25 Ұлттық музей басшылығына қатысты қылмыстық істі... 154 050 Просмотров

18:37 Адвокат Бурхан Жансейтов задержан в Алматы... 10 098 Просмотров

17:38 Объемы производства сахара будут увеличены в семь раз —... 9 243 Просмотров

17:13 Тарифы на комуслуги изменятся в Казахстане... 9 422 Просмотров

16:54 Министр Аймағамбетов балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз... 13 119 Просмотров

16:52 «Қолайлы мектеп». Ұлттық жоба арқылы 582 мектеп бой көтереді... 13 308 Просмотров

16:52 «Суперагенты»: серьезный человек Сека уже ждет вас на IVI... 22 195 Просмотров

16:48 Балабақшаларды лицензиялауды күшейтеміз - министр... 9 232 Просмотров

16:43 Смайылов президенттің үкімет жұмысына қатысты сынына пікір... 7 016 Просмотров

16:42 Хищение средств через платформу АrtSport расследует антикор... 6 886 Просмотров

16:39 Еліміздің басым бөлігінде аптап ыстық болады – ауа райы... 5 712 Просмотров

16:37 Про президентскую критику... 7 860 Просмотров

16:29 Министерство не запрещало показ мультфильма «Базз Лайтер» -... 16 997 Просмотров

16:15 Экология министрлігі киіктердің мекендеу ортасын зерттеуге... 5 665 Просмотров

15:48 Денсаулық сақтау министрлігі аборт жасатуға тыйым салу... 7 035 Просмотров

15:45 Елімізде коммуналдық қызмет тарифтері өзгереді... 5 763 Просмотров

15:41 Капремонт всех роддомов пообещала министр здравоохранения... 5 768 Просмотров

15:27 Благотворительный спортивный зал для детей открыли в... 5 613 Просмотров

15:00 Қазақстан шекарасы қандай жағдайда жабылады... 5 453 Просмотров

14:18 104 мың гектарға қант қызылшасы егілсе, ішкі нарықты 80... 5 708 Просмотров

13:41 Қаңтар оқиғасы кезінде қанша қару тәркіленді – ҰҚК есеп... 5 657 Просмотров

13:15 Алагузова - Нуртасу Адамбай: Богу не нужна твоя помощь... 17 164 Просмотров

13:14 Жауынгер бір жыл ішінде әскери техниканы ғана емес, қолына... 7 594 Просмотров

13:04 Тамызда өршиді: Денсаулық сақтау министрлігі коронавирус... 5 489 Просмотров

13:02 В отношении руководства ТОО «Казфосфат» начато досудебное... 5 741 Просмотров

12:59 Суицид в Казахстане: 96% случаев самоубийств совершаются... 6 082 Просмотров

12:51 Усовершенствовать военную организацию Казахстана поручил... 5 490 Просмотров

12:49 Закупать уголь заранее призывают казахстанцев... 5 470 Просмотров

12:45 Павлодарда кран жұмысшыны екінші қабаттан итеріп жіберді... 5 510 Просмотров

12:42 Президенттің сынынан кейін ұзаққа созылған жол жөндеу... 5 452 Просмотров

12:38 МӘМС шенеуніктердің жемсауытына айналған – Арман Бейсембаев... 5 689 Просмотров

12:32 Шоу-бизнес өкілдерінің ЛГБТ-ны насихаттайтын «Базз Лайтер»... 5 831 Просмотров





Опрос


«    Июнь 2025    »
ПнВтСрЧтПтСбВс
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
30