28 августа 2025 г.

Дежурный по стране

В экономике вообще-то есть только два предложения...
Азамат Джолдасбеков, президент АО «Казахстанская фондовая биржа»

Мы в соц сетях:



Нұрмұхаммед Байғараев: Тіл меңгер, еркін өмір сүр, байлығыңды еселей түс

Нұрмұхаммед Байғараев: Тіл меңгер, еркін өмір сүр, байлығыңды еселей түс
Ұйғыр ауданындағы жанжал Қордайдағы оқиғаны қайталады. Қарапайым жол бермеу ұлтқа бөлініп, төбелесуге ұласты. Оны аудан атауын өзгертуді қарастырамыз деп жылы жауып қоя салуға болмайды.

Алайда ұйғыр мен дүнген факторы басқаша. Мәселен, ұйғырдың біразы қазақ тілін меңгерген. Студенттік кезде оған талай көз жетті. Алматы облысында олар қалың шоғырланғанымен, дүнген сияқты оқшаулану, изоляция жоқ. Бұдан бөлек, жергілікті эконом.ресустрарды ұлттық белгімен бөлісу деген анық сезілмейді. Дегенмен, Жетісуда ұйғырша жер-су атаулары бар. Жамбыл облысында негізінен қазақша атаулар.

Мейлі, ал енді не істеуге болады? Әдеттегі ақсақалдар кеңесін құру, Ассамблея депутаттарын жіберу, вице-премьерді аттандыру, әскер кіргізу - бәрі де уақытша шара, өрт сөндіру амалы.

Меніңше, келесі шаралар қабылданбаса, үкімет елдің әр бұрышында осындай "өртпен" күресе береді. Әрине, бұл тек жеке пікір, ұсыныс:
1) Ұлтына қарамай әр адамның барлық құқығын толық қорғау. Өзін қауіпсіз сезінген адам оқшауланбайды, ұлтына қарап, топ іздемейді. Ол заңға жүгінеді.

2) Жергілікті, орталық билік аппаратына өзге ұлт өкілдерін араластыру. Яғни, әлеуметтік әділеттілік. Биліктен шеттетілгендер мәселесін не парамен шешеді, не бизнеске кетіп, амалсыз өзара топтасады. Бізді бәрібір өсірмейді деп мем.қызметке әдейі бармаған татар қыздың шағымын естігем. Мысалы, кей министрліктерде қазақтардың үлесі 92%

3) "Серпін" бағдарламасымен оқшауланған этностық топтардың жастарын елдің әр облыстарына ерікті түрде көшіру, өзгелермен араластыру. Барған соң жәрдемақыларын толық беру. Бір аймақта бір этностың көбеюі қаншалық қауіпті екенін Қырым дәлелдеді.

4) Аймақтарда ұлтына қарамай жастарды жұмыспен қамтып, кәсіпкерлікке кеңінен тарту, білім бағдарламаларына қатыстыру, Білімді, жұмысымен қолы босамайтын кісінің жанжалға араласуға уақыты да жоқ, мәдениеті де жібермейді

5) Мемлекеттік қазақ тілін меңгертуді жеделдету. Біз өзге ұлт өкілдерімен қазақша сөйлеуіміз керек. Бұл процесс қажеттілікке айналуы тиіс және ешкімде ыңғайсыздық сезімін туғызбауы керек. Аталған жұмысты жанжал жиі шығатын оңтүстік облыстарда үдеткен абзал.

6) Ұлтаралық қатынас тақырыбында әлеуметтік зерттеулер, сауалнамалар жиі жүргізілу керек. Ең бастысы - оның нәтижелері жариялану қажет. Қоғам оны білуге құқылы. Құпия деп деп кабинеттерде шаң басып жатқаннан пайда жоқ.

7) Ұлтаралық байланысты нығайту мақсатында жергілікті үкіметтік емес ұйымдарға гранттар бөліну керек. Себебі әлеуметтік жобаларды билікке қарағанда жеке ұйымдар тиімді жүзеге асырады.

8. Этностар араласа жайғасқан аймақтарда жер, су секілді маңызды ресурстардың тек бір этнос өкілдеріне берілмеуін бақылау. Балансты сақтау.

P.S. Меніңше, осылайша "Қазақстан - барлық ұлт өкілдеріне өмір сүруге ыңғайлы қазақтілді мемлекет" концепциясын іске асыруымыз қажет секілді. Яғни, Лондон не Нью-Йорк секілді. Тілді меңгер, еркін өмір сүр, білім ал, байлығыңды еселей түс, сен қауіпсіз ортада өмір сүресің деген месседж.


Нұрмұхаммед Байғараевтың әлеуметтік желіде жариялаған жазбасы
Автор: Нұрмұхаммед Байғараев -
Нұрмұхаммед Байғараев: Тіл меңгер, еркін өмір сүр, байлығыңды еселей түс
Просмотров материала: 1 445

Поделиться материалом


10:04 230 миллиардов тенге возвращено государству в рамках дел... 163 662 Просмотров

20:03 Обращение жителей с. Маралды к Президенту РК К.-Ж. Токаеву... 0 Просмотров

12:16 Атырауда мыңнан астам асыл тұқымды еділбай қойы тірідей... 0 Просмотров

11:35 Бұдан былай Алматыда электрлі самокат тек 16 жастан бастап... 0 Просмотров

11:30 Қарағанды облысындағы жол апатынан сегіз адам көз жұмды... 0 Просмотров

11:17 Мұхамедиұлының Ұлттық музейдегі ұрлықтың жаңа эпизодына еш... 163 493 Просмотров

11:01 Биіктен құлап бара жатқан баланы қағып алған оқушыға үш... 163 122 Просмотров

10:47 Қарағандыда тұрғын үй ауласынан шала туылған бала табылды... 163 160 Просмотров

10:25 Ұлттық музей басшылығына қатысты қылмыстық істі... 163 449 Просмотров

18:37 Адвокат Бурхан Жансейтов задержан в Алматы... 10 637 Просмотров

17:38 Объемы производства сахара будут увеличены в семь раз —... 9 779 Просмотров

17:13 Тарифы на комуслуги изменятся в Казахстане... 9 990 Просмотров

16:54 Министр Аймағамбетов балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз... 13 864 Просмотров

16:52 «Қолайлы мектеп». Ұлттық жоба арқылы 582 мектеп бой көтереді... 14 041 Просмотров

16:52 «Суперагенты»: серьезный человек Сека уже ждет вас на IVI... 22 808 Просмотров

16:48 Балабақшаларды лицензиялауды күшейтеміз - министр... 9 583 Просмотров

16:43 Смайылов президенттің үкімет жұмысына қатысты сынына пікір... 7 203 Просмотров

16:42 Хищение средств через платформу АrtSport расследует антикор... 7 058 Просмотров

16:39 Еліміздің басым бөлігінде аптап ыстық болады – ауа райы... 5 880 Просмотров

16:37 Про президентскую критику... 8 055 Просмотров

16:29 Министерство не запрещало показ мультфильма «Базз Лайтер» -... 17 161 Просмотров

16:15 Экология министрлігі киіктердің мекендеу ортасын зерттеуге... 5 829 Просмотров

15:48 Денсаулық сақтау министрлігі аборт жасатуға тыйым салу... 7 210 Просмотров

15:45 Елімізде коммуналдық қызмет тарифтері өзгереді... 5 938 Просмотров

15:41 Капремонт всех роддомов пообещала министр здравоохранения... 5 948 Просмотров

15:27 Благотворительный спортивный зал для детей открыли в... 5 780 Просмотров

15:00 Қазақстан шекарасы қандай жағдайда жабылады... 5 624 Просмотров

14:18 104 мың гектарға қант қызылшасы егілсе, ішкі нарықты 80... 5 877 Просмотров

13:41 Қаңтар оқиғасы кезінде қанша қару тәркіленді – ҰҚК есеп... 5 828 Просмотров

13:15 Алагузова - Нуртасу Адамбай: Богу не нужна твоя помощь... 17 333 Просмотров

13:14 Жауынгер бір жыл ішінде әскери техниканы ғана емес, қолына... 7 786 Просмотров

13:04 Тамызда өршиді: Денсаулық сақтау министрлігі коронавирус... 5 661 Просмотров

13:02 В отношении руководства ТОО «Казфосфат» начато досудебное... 5 920 Просмотров

12:59 Суицид в Казахстане: 96% случаев самоубийств совершаются... 6 254 Просмотров

12:51 Усовершенствовать военную организацию Казахстана поручил... 5 659 Просмотров

12:49 Закупать уголь заранее призывают казахстанцев... 5 634 Просмотров

12:45 Павлодарда кран жұмысшыны екінші қабаттан итеріп жіберді... 5 673 Просмотров

12:42 Президенттің сынынан кейін ұзаққа созылған жол жөндеу... 5 627 Просмотров

12:38 МӘМС шенеуніктердің жемсауытына айналған – Арман Бейсембаев... 5 856 Просмотров

12:32 Шоу-бизнес өкілдерінің ЛГБТ-ны насихаттайтын «Базз Лайтер»... 6 001 Просмотров





Опрос


«    Август 2025    »
ПнВтСрЧтПтСбВс
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031