26 июня 2025 г.

Дежурный по стране

В экономике вообще-то есть только два предложения...
Азамат Джолдасбеков, президент АО «Казахстанская фондовая биржа»

Мы в соц сетях:



Капут боламыз. Ертең Қазақстанға коронавирус келсе – Досым Сәтпаев

02 март 2020, 16:31
Капут боламыз. Ертең Қазақстанға коронавирус келсе – Досым Сәтпаев
"Қазақстанда бұған дейін болған неше-түрлі төтенше жағдайларда мемлекеттік құрылымдар қашан шапшаң, ұтымды, кәсіби қимылдап еді? Менің есімде ондай ешқашан болған емес", дейді сарапшы Досым Сәтпаев forbes.kz-ке шығарған мақаласында.

Ең бастысы, шындықты жайып салғаны қашан болып еді?

- Алысқа бармай-ақ, өткен жылы Арыста қойма жарылғанда халық өзін өз күшімен көшірді емес пе? Одан да асқан сорақылық болған, мысалы. Ешқандай коронавируссыз-ақ біздің дәрігерлер Шымкент ауруханаларында 150-ге жуық балаға ВИЧ-инфекция жұқтырып алған. Ал жергілікті билік бұл жағдайды жұртшылықтан жасырып қалуға барын салған болатын.

Ал енді Қазақстанның бір жерінде коронавирус індеті басталған жағдайда одан ары қарай не болуы мүмкін екенін көз алдымызға елестетейік. Ауруханаға келген адамға диагноздың дұрыс қойылмауы қатері біздің елде өте жоғары, өйткені қазақстандық медицинаның деңгейі катастрофалық жағдайда, әсіресе шалғай өңірлерде.

Қате диагноз, карантиннің жоқтығы, гигиена деңгейінің төмендігі (кей жерлерде тіпті таза су жоқ, дәретханалар далада) үлкен қиындықтарға әкеледі.

Қазақстанда қауіпті инфекциялармен жұмыс істеуге үйретілген қанша дәрігер мен медбике бар? Қытай бірнеше мыңдаған әскери дәрігерлерді жинап алып, Уханға жөнелтті. Ал Қазақстан не істемек?

Ал билік қоғамға бұл ақпаратты қалай жеткізбек? Бұған дейінгі төтенше жағдайлар көрсеткендей, біздің шенеуніктердің мұндай жағдайда әрекет қылудың қалыптасқан дәстүрі бар. Біріншіден, түк болмағандай үндемей отыру. Егер ақпарат әлеуметтік желілерге тарап кетсе, қауіпті төмен етіп көрсетуге тырысу мен "жалған ақпарат таратқандарды" қорқытуға кіріседі. Ал жағдай әбден ушыққанда болған жағдайға жауапкершілікті бір-біріне арту үшін жанталаса бастайды.

Коронавирус індеті бұрқ ете қалған жағдайда туындайтын үлкен проблеманың бірі – биліктің ісі мен сөзіне халықтың сенбеуінен шығады. Сенім жоқ жерде мемлекет пен қоғам бірігіп, індеттің таралуын тоқтатуға қажетті үйлесімді жұмыс жүргізе алмайды. Билікке деген сенімнің әбден жоғалғанының бір дәлелі сол, халық соңғы жылдары балаларға вакцина салғызудан бас тарта бастады. Нәтижесінде елде қызылша індеті күрт асқынып кетті.

Шындықты жасыруға тырысу – елде үрей туғызады. Індет тараған өңірлердің тұрғындары басқа өңірлердегі туыстарына қарай көшіп кетуге тырысады. Тіпті ол аймақты жауып тастаған күннің өзінде біздегі жемқорлық жағдайында тамыр-танысы мен ақшасын пайдаланып, "қорғаныс қамалын" бұзып-жарып өте шығатын дөкейлер болмайтынына кім кепіл?

Өткенде ғана Зайсан тұрғындары неліктен дүрлікті? Коронавирус жұқтырған Қытай азаматтарын әкеп тастауы мүмкін деп қауіптенді. Қоғам биліктің салғырттығы, өз халқының алдындағы жауапсыздығы мен өтірік айтуына бірден қарсылық танытуға дайын екенін көрсетті. Осылайша, билік коронавирустың таралуымен тиімді күресе алмаса – бұл да әлеуметтік наразылыққа әкеп соғуы мүмкін.

Елде жаппай дәрі-дәрмек мен медициналық маскалар таусылып қалады. Сосын дүкен сөрелерінде азық-түлік тапшылығы туындайды, бағалар күрт қымбаттап әлеуметтік толқыныс туады. Біз негізінен бәрін, азық-түліктен бастап дәрі-дәрмекке дейін сырттан таситын мемлекетпіз. Біздің экспортқа шығатын негізгі тауарымыз – мұнай мен қашқын шенеунік-олигархтар. Олигархтарды қойшы, егерәки індет Қазақстанның мұнай-газ өндіретін өңірлерінде тараса – Қашаған, Теңіз және Қарашығанақта шикізат өндірісі тоқтайды.

Әрине, бетін аулақ қылсын, бұл жайсыз сценарийлердің бірі ғана.

Бірақ тағы бір қайталап айтайын, кез-келген қауіппен тиімді күресуге қажетті ең бірінші және ең маңызды ресурс – билік пен қоғам арасындағы сенім, - деп пайымдапты Досым Сәтпаев.
Просмотров материала: 10 272

Поделиться материалом


10:04 230 миллиардов тенге возвращено государству в рамках дел... 154 325 Просмотров

20:03 Обращение жителей с. Маралды к Президенту РК К.-Ж. Токаеву... 0 Просмотров

12:16 Атырауда мыңнан астам асыл тұқымды еділбай қойы тірідей... 0 Просмотров

11:35 Бұдан былай Алматыда электрлі самокат тек 16 жастан бастап... 0 Просмотров

11:30 Қарағанды облысындағы жол апатынан сегіз адам көз жұмды... 0 Просмотров

11:17 Мұхамедиұлының Ұлттық музейдегі ұрлықтың жаңа эпизодына еш... 154 138 Просмотров

11:01 Биіктен құлап бара жатқан баланы қағып алған оқушыға үш... 153 782 Просмотров

10:47 Қарағандыда тұрғын үй ауласынан шала туылған бала табылды... 153 817 Просмотров

10:25 Ұлттық музей басшылығына қатысты қылмыстық істі... 154 110 Просмотров

18:37 Адвокат Бурхан Жансейтов задержан в Алматы... 10 103 Просмотров

17:38 Объемы производства сахара будут увеличены в семь раз —... 9 248 Просмотров

17:13 Тарифы на комуслуги изменятся в Казахстане... 9 428 Просмотров

16:54 Министр Аймағамбетов балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз... 13 123 Просмотров

16:52 «Қолайлы мектеп». Ұлттық жоба арқылы 582 мектеп бой көтереді... 13 316 Просмотров

16:52 «Суперагенты»: серьезный человек Сека уже ждет вас на IVI... 22 200 Просмотров

16:48 Балабақшаларды лицензиялауды күшейтеміз - министр... 9 235 Просмотров

16:43 Смайылов президенттің үкімет жұмысына қатысты сынына пікір... 7 019 Просмотров

16:42 Хищение средств через платформу АrtSport расследует антикор... 6 889 Просмотров

16:39 Еліміздің басым бөлігінде аптап ыстық болады – ауа райы... 5 715 Просмотров

16:37 Про президентскую критику... 7 863 Просмотров

16:29 Министерство не запрещало показ мультфильма «Базз Лайтер» -... 17 001 Просмотров

16:15 Экология министрлігі киіктердің мекендеу ортасын зерттеуге... 5 668 Просмотров

15:48 Денсаулық сақтау министрлігі аборт жасатуға тыйым салу... 7 039 Просмотров

15:45 Елімізде коммуналдық қызмет тарифтері өзгереді... 5 766 Просмотров

15:41 Капремонт всех роддомов пообещала министр здравоохранения... 5 771 Просмотров

15:27 Благотворительный спортивный зал для детей открыли в... 5 615 Просмотров

15:00 Қазақстан шекарасы қандай жағдайда жабылады... 5 456 Просмотров

14:18 104 мың гектарға қант қызылшасы егілсе, ішкі нарықты 80... 5 712 Просмотров

13:41 Қаңтар оқиғасы кезінде қанша қару тәркіленді – ҰҚК есеп... 5 660 Просмотров

13:15 Алагузова - Нуртасу Адамбай: Богу не нужна твоя помощь... 17 167 Просмотров

13:14 Жауынгер бір жыл ішінде әскери техниканы ғана емес, қолына... 7 597 Просмотров

13:04 Тамызда өршиді: Денсаулық сақтау министрлігі коронавирус... 5 493 Просмотров

13:02 В отношении руководства ТОО «Казфосфат» начато досудебное... 5 744 Просмотров

12:59 Суицид в Казахстане: 96% случаев самоубийств совершаются... 6 085 Просмотров

12:51 Усовершенствовать военную организацию Казахстана поручил... 5 494 Просмотров

12:49 Закупать уголь заранее призывают казахстанцев... 5 473 Просмотров

12:45 Павлодарда кран жұмысшыны екінші қабаттан итеріп жіберді... 5 513 Просмотров

12:42 Президенттің сынынан кейін ұзаққа созылған жол жөндеу... 5 454 Просмотров

12:38 МӘМС шенеуніктердің жемсауытына айналған – Арман Бейсембаев... 5 692 Просмотров

12:32 Шоу-бизнес өкілдерінің ЛГБТ-ны насихаттайтын «Базз Лайтер»... 5 834 Просмотров





Опрос


«    Июнь 2025    »
ПнВтСрЧтПтСбВс
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
30