26 июня 2025 г.

Дежурный по стране

В экономике вообще-то есть только два предложения...
Азамат Джолдасбеков, президент АО «Казахстанская фондовая биржа»

Мы в соц сетях:



Қыз баланың тұсауы кесілмейді деген рас па – этнографтың жауабы

25 октябрь 2019, 17:14
Қыз баланың тұсауы кесілмейді деген рас па – этнографтың жауабы
Этнограф, ғалым Меруерт Егізбаева Sputnik Қазақстан тілшісіне берген сұқбатында тұсау кесу дәстүрінің қаншалықты маңызды екенін түсіндірді.

Мерует Егізбаева тұсаукесер сәби тез жүріп кетсін деген тілекпен жасалатын ырым екенін атап өтті. Оның айтуынша, баланың тұсауын кесу дәстүрі қырғыз халқында да бар.

"Тұсау кесудің бала өмірінде маңызы зор. Бұл баланың алғашқы қадамы болғандықтан қазақ халқы бұл рәсімге өте ерекше мән берген. Тұсауы кесілмей қалған жағдайда бала сүріншек болады, өмірде жолы болмай қалуы мүмкін деп сенген", - дейді ғалым.

Тұсау кесудің аймақтық ерекшеліктері бар

Этнографтың айтуынша, баланың өмір жолы адал, таза болсын деген ниетпен оның тұсауы ала жіппен кесілген. Осы орайда ол бұл дәстүрдің аймақтық ерекшелігіне тоқталды.

"Қазақстанның кейбір өңірлерінде баланың тұсауын малдың ішегімен кесіп жатады. Майлы ішек – тоқшылық пен молшылықтың белгісі. Баланың жолы ашық, өмірі молшылықта. берекеде болсын деген оймен майлы ішекпен кескен. Ал Шығыс Қазақстан облысында баланың тұсауын кескен кезде екі аяғының тұсына тамақ салынған ыдыс қойған", - дейді Мерует Егізбаева.

Оның айтуынша, тамақ – жақсылықтың, ырыс пен берекенің белгісі. Баланың ең алғашқы қадамы оңынан, болашақ өмірі мәнді де татымды болсын деген ниетпен осылай жасаған.

Қыз баланың да тұсауы кесіледі

Ғалым тұсау кесу тыйымдарына қатысты сұрақтарға да жауап берді. Соның бірі ел арасында айтылып жүрген – "Қыз баланың тұсауы кесілмейді, жүріс алып кетеді" деген түсінік. Этнограф мұның шындыққа жанаспайтынын атап өтті.

"Бұл мәселеге қатысты жеке көзқарасымды білдіре кетейін. Халық арасынан мәлімет, дерек жинаған кезде көпті көрген әжелермен, кейуаналармен сөйлестім. Бірақ олардан "қыз баланың тұсауы кесілмейді, жүріс алып кетеді" дегенді естімеппін. Менің ойымша, бұл жаңсақ пікір. Оны кімнің шығарып жүргенін білмеймін", - деді ол.

Мерует Егізбаева "әйел адам баланың тұсауын кеспейді" деген сөзге де пікір білдірді.

"Мен ауылда туып, бойжеттім. Оған қоса, салт-дәстүрге қатысты диссертация жазып, ел арасынан ақпарат жинадым. Алайда "әйел адам баланың тұсауын кеспейді" дегенді естімеппін. Керісінше, қыз баланың тұсауын жүрісі жылдам, пысық әйелдер кесіп жатады ғой", - дейді этнограф.

Тұсауды кімге кестірген дұрыс?

Ғалымның байқауынша, адамдар балаларының тұсауын пысық, қоғамда беделі бар, сыйлы азаматтарға кестіреді.

"Мысалы, қыз баланың тұсауын адамгершілігі мол, пысық, ақниетті, жүрісі жылдам келіншектерге, көпбалалы аналарға кестіріп жатады. Өз басым оны дұрыс деп ойлаймын. Ал енді ұлдардікін қоғамда беделі бар, сөзі салмақты ер азаматтарға кестірген дұрыс деп ойлаймын", - деп түйіндеді сөзін Мерует Егізбаева.
Просмотров материала: 1 850

Поделиться материалом


10:04 230 миллиардов тенге возвращено государству в рамках дел... 154 184 Просмотров

20:03 Обращение жителей с. Маралды к Президенту РК К.-Ж. Токаеву... 0 Просмотров

12:16 Атырауда мыңнан астам асыл тұқымды еділбай қойы тірідей... 0 Просмотров

11:35 Бұдан былай Алматыда электрлі самокат тек 16 жастан бастап... 0 Просмотров

11:30 Қарағанды облысындағы жол апатынан сегіз адам көз жұмды... 0 Просмотров

11:17 Мұхамедиұлының Ұлттық музейдегі ұрлықтың жаңа эпизодына еш... 153 997 Просмотров

11:01 Биіктен құлап бара жатқан баланы қағып алған оқушыға үш... 153 641 Просмотров

10:47 Қарағандыда тұрғын үй ауласынан шала туылған бала табылды... 153 674 Просмотров

10:25 Ұлттық музей басшылығына қатысты қылмыстық істі... 153 969 Просмотров

18:37 Адвокат Бурхан Жансейтов задержан в Алматы... 10 093 Просмотров

17:38 Объемы производства сахара будут увеличены в семь раз —... 9 238 Просмотров

17:13 Тарифы на комуслуги изменятся в Казахстане... 9 417 Просмотров

16:54 Министр Аймағамбетов балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз... 13 113 Просмотров

16:52 «Қолайлы мектеп». Ұлттық жоба арқылы 582 мектеп бой көтереді... 13 304 Просмотров

16:52 «Суперагенты»: серьезный человек Сека уже ждет вас на IVI... 22 190 Просмотров

16:48 Балабақшаларды лицензиялауды күшейтеміз - министр... 9 230 Просмотров

16:43 Смайылов президенттің үкімет жұмысына қатысты сынына пікір... 7 015 Просмотров

16:42 Хищение средств через платформу АrtSport расследует антикор... 6 885 Просмотров

16:39 Еліміздің басым бөлігінде аптап ыстық болады – ауа райы... 5 711 Просмотров

16:37 Про президентскую критику... 7 859 Просмотров

16:29 Министерство не запрещало показ мультфильма «Базз Лайтер» -... 16 996 Просмотров

16:15 Экология министрлігі киіктердің мекендеу ортасын зерттеуге... 5 664 Просмотров

15:48 Денсаулық сақтау министрлігі аборт жасатуға тыйым салу... 7 034 Просмотров

15:45 Елімізде коммуналдық қызмет тарифтері өзгереді... 5 762 Просмотров

15:41 Капремонт всех роддомов пообещала министр здравоохранения... 5 767 Просмотров

15:27 Благотворительный спортивный зал для детей открыли в... 5 612 Просмотров

15:00 Қазақстан шекарасы қандай жағдайда жабылады... 5 452 Просмотров

14:18 104 мың гектарға қант қызылшасы егілсе, ішкі нарықты 80... 5 707 Просмотров

13:41 Қаңтар оқиғасы кезінде қанша қару тәркіленді – ҰҚК есеп... 5 655 Просмотров

13:15 Алагузова - Нуртасу Адамбай: Богу не нужна твоя помощь... 17 162 Просмотров

13:14 Жауынгер бір жыл ішінде әскери техниканы ғана емес, қолына... 7 593 Просмотров

13:04 Тамызда өршиді: Денсаулық сақтау министрлігі коронавирус... 5 488 Просмотров

13:02 В отношении руководства ТОО «Казфосфат» начато досудебное... 5 740 Просмотров

12:59 Суицид в Казахстане: 96% случаев самоубийств совершаются... 6 081 Просмотров

12:51 Усовершенствовать военную организацию Казахстана поручил... 5 489 Просмотров

12:49 Закупать уголь заранее призывают казахстанцев... 5 469 Просмотров

12:45 Павлодарда кран жұмысшыны екінші қабаттан итеріп жіберді... 5 509 Просмотров

12:42 Президенттің сынынан кейін ұзаққа созылған жол жөндеу... 5 451 Просмотров

12:38 МӘМС шенеуніктердің жемсауытына айналған – Арман Бейсембаев... 5 688 Просмотров

12:32 Шоу-бизнес өкілдерінің ЛГБТ-ны насихаттайтын «Базз Лайтер»... 5 830 Просмотров





Опрос


«    Июнь 2025    »
ПнВтСрЧтПтСбВс
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
30