30 октября 2025 г.

Дежурный по стране

В экономике вообще-то есть только два предложения...
Азамат Джолдасбеков, президент АО «Казахстанская фондовая биржа»

Мы в соц сетях:



Қазақтілділер неге өз құқығын қорғай алмайды?

14 декабрь 2021, 15:25
Қазақтілділер неге өз құқығын қорғай алмайды?
Еліміздегі қазақтілді жұртшылықтың өз құқығын білмеуі тереңде жатыр. Бізде мектепте Құқық пәнінен сабақ беретіндердің барлығы тарихшылар, олар бұл сабақты үстіртін өтеді.


Бұл туралы Халықаралық құқық магистрі, құқықтанушы Әйгерім Құсайынқызы MediaNet халықаралық журналистика орталығы ұйымдастырған конференцияда айтты.

Құқықтанушы қазір Сүлеймен Демирел атындағы университетте құқықтану пәнінен сабақ беретінін айта келе, өз тәжірибесімен бөлісті.

Қазақтілділер өз құқығын біле бермейді деген сын көп айтылады. Бұл тақырыпты зерттей келе мәселе тереңде жатқанын ұқтым. Еліміздегі жоғары оқу орындарында білім алып жатқан студенттердің 65%-ы қазақ тобында оқиды. Бірінші курсқа келген, яғни сайлауға қатысуға жасы жеткен 18 жастағы жастар Конституцияны, оның ішінде адам құқығы жайлы қарапайым нәрселерді білмей тұрады. Бұл пән мектепте оқытылады, сондықтан олар құқығы жайлы біліп келуі керек еді. Бірақ бізде мектепте бұл сабақ үстіртін оқытылады, өйткені адам, құқық және қоғам жайлы негізінен тарихшылар оқытып жатыр, - дейді ол.

Сонымен қатар ол елімізде педагогтарды көп дайындағанымен, құқықтан сабақ беретін заңгер мұғалімдер жоқ екенін айтты. Оның айтуынша, бізде тарихшылар құқық, Конституцияны өздері үстіртін біледі немесе түсіндіру әдістемелігі болмағандықтан өз деңгейінде оқытып жатқан жоқ.

Құқығын, Конституцины білмегендіктен мемлекетке деген сенімсіздіктер шығып жатыр. Азаматтар өзінің қандай құқығы бар екенін бала кезден білу керек, ол үшін құқық пәнін 9-сыныптан емес, 5-сыныптан бастап оқыту қажет. Қазір балаға қатысты зорлық-зомбылық мәселесі өршіп тұр, мұның барлығы баланың өз құқығын білмеуінен. Адамның өз қадір-қасиетінінің, өз жеке шекарасы барын және оны өзгелерден талап етуді білмеуінен деп ойлаймын, - дейді құқықтанушы.

Сонымен қатар ол қазақ тілінде құқықтануға қатысты оқулықтар әлі де жетіспейтінін жеткізді.

Соңғы бес жылда елімізде адам құқығы тақырыбында жазылған академиялық-ғылыми еңбектер жоқтың қасы. Конститутциядағы 98-бапты қарапайым адам түсінбейді. Құранның әр аятын тәпсірлегендей, Конституцияның әр бабына түсіндірме қажет. Сондықтан алдағы уақытта заңгер-педагог, заңгер-аудармашылар дайындалуы керек. Сол кезде өз құқығын білетін қазақтілді азаматтар көбейеді деп ойлаймын, - деді Әйгерім Құсайынқызы.

Просмотров материала: 635

Поделиться материалом


10:04 230 миллиардов тенге возвращено государству в рамках дел... 172 946 Просмотров

20:03 Обращение жителей с. Маралды к Президенту РК К.-Ж. Токаеву... 0 Просмотров

12:16 Атырауда мыңнан астам асыл тұқымды еділбай қойы тірідей... 0 Просмотров

11:35 Бұдан былай Алматыда электрлі самокат тек 16 жастан бастап... 0 Просмотров

11:30 Қарағанды облысындағы жол апатынан сегіз адам көз жұмды... 0 Просмотров

11:17 Мұхамедиұлының Ұлттық музейдегі ұрлықтың жаңа эпизодына еш... 172 779 Просмотров

11:01 Биіктен құлап бара жатқан баланы қағып алған оқушыға үш... 172 401 Просмотров

10:47 Қарағандыда тұрғын үй ауласынан шала туылған бала табылды... 172 450 Просмотров

10:25 Ұлттық музей басшылығына қатысты қылмыстық істі... 172 739 Просмотров

18:37 Адвокат Бурхан Жансейтов задержан в Алматы... 11 175 Просмотров

17:38 Объемы производства сахара будут увеличены в семь раз —... 10 315 Просмотров

17:13 Тарифы на комуслуги изменятся в Казахстане... 10 543 Просмотров

16:54 Министр Аймағамбетов балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз... 14 589 Просмотров

16:52 «Қолайлы мектеп». Ұлттық жоба арқылы 582 мектеп бой көтереді... 14 751 Просмотров

16:52 «Суперагенты»: серьезный человек Сека уже ждет вас на IVI... 23 453 Просмотров

16:48 Балабақшаларды лицензиялауды күшейтеміз - министр... 9 913 Просмотров

16:43 Смайылов президенттің үкімет жұмысына қатысты сынына пікір... 7 379 Просмотров

16:42 Хищение средств через платформу АrtSport расследует антикор... 7 222 Просмотров

16:39 Еліміздің басым бөлігінде аптап ыстық болады – ауа райы... 6 042 Просмотров

16:37 Про президентскую критику... 8 243 Просмотров

16:29 Министерство не запрещало показ мультфильма «Базз Лайтер» -... 17 317 Просмотров

16:15 Экология министрлігі киіктердің мекендеу ортасын зерттеуге... 5 986 Просмотров

15:48 Денсаулық сақтау министрлігі аборт жасатуға тыйым салу... 7 376 Просмотров

15:45 Елімізде коммуналдық қызмет тарифтері өзгереді... 6 097 Просмотров

15:41 Капремонт всех роддомов пообещала министр здравоохранения... 6 111 Просмотров

15:27 Благотворительный спортивный зал для детей открыли в... 5 946 Просмотров

15:00 Қазақстан шекарасы қандай жағдайда жабылады... 5 778 Просмотров

14:18 104 мың гектарға қант қызылшасы егілсе, ішкі нарықты 80... 6 038 Просмотров

13:41 Қаңтар оқиғасы кезінде қанша қару тәркіленді – ҰҚК есеп... 5 981 Просмотров

13:15 Алагузова - Нуртасу Адамбай: Богу не нужна твоя помощь... 17 495 Просмотров

13:14 Жауынгер бір жыл ішінде әскери техниканы ғана емес, қолына... 7 964 Просмотров

13:04 Тамызда өршиді: Денсаулық сақтау министрлігі коронавирус... 5 814 Просмотров

13:02 В отношении руководства ТОО «Казфосфат» начато досудебное... 6 091 Просмотров

12:59 Суицид в Казахстане: 96% случаев самоубийств совершаются... 6 424 Просмотров

12:51 Усовершенствовать военную организацию Казахстана поручил... 5 830 Просмотров

12:49 Закупать уголь заранее призывают казахстанцев... 5 785 Просмотров

12:45 Павлодарда кран жұмысшыны екінші қабаттан итеріп жіберді... 5 834 Просмотров

12:42 Президенттің сынынан кейін ұзаққа созылған жол жөндеу... 5 793 Просмотров

12:38 МӘМС шенеуніктердің жемсауытына айналған – Арман Бейсембаев... 6 017 Просмотров

12:32 Шоу-бизнес өкілдерінің ЛГБТ-ны насихаттайтын «Базз Лайтер»... 6 161 Просмотров





Опрос


«    Октябрь 2025    »
ПнВтСрЧтПтСбВс
 12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
2728293031