22 декабря 2025 г.

Дежурный по стране

В экономике вообще-то есть только два предложения...
Азамат Джолдасбеков, президент АО «Казахстанская фондовая биржа»

Мы в соц сетях:



Қазақстан халқы қартайып жатыр: егде жастағылардың үлесі 11 пайызға жетті

29 сентябрь 2021, 10:32
Қазақстан халқы қартайып жатыр: егде жастағылардың үлесі 11 пайызға жетті
БҰҰ болжамы бойынша әлем елдеріндегі сияқты Қазақстанда да халық саны алда өсіп, 2050 жылға қарай шамамен 24 миллион адамға жетеді, - деп хабарлайды ranking.kz.

Биыл Қазақстан Республикасының халқы 19 миллионнан асты. Бұл орайда халық санының өсуі бала туу мен өмір сүру ұзақтығының ұлғаюына байланысты екенін атап өткен жөн. 2020 жылы өмір сүру ұзақтығы 71,37 жас болды, он жыл бұрын ол 68,45 жас, ал 2000 жылы 65,5 жас болды. Бұл жерде сәбилер мен балалар өлімін, тағы басқа жайттарды ескеру керек. Зейнетке шыққаннан кейінгі өмір сүру ұзақтығы ерлер үшін 80 жас, әйелдер үшін 82 жас.

Қазақстанда халықтың қартаюы байқалады. Егер 2010 жылы зейнет жасындағы халықтың үлесі 9,9 пайыз болса, 2020 жылы - 11 пайыз. Еңбекке қабілетті жастағы азаматтардың үлесі керісінше 2010 жылғы 64 пайыздан 2020 жылы 58,3 пайызға дейін төмендеді. Ж. Боже-Гарнье-Э. Россеттің демографиялық қартаю деңгейі бойынша Қазақстан "қартаю алдында" тұр.

Сонымен қатар, еңбекке қабілетті адамға демографиялық жүктеме де өсіп жатыр. Мәселен, Қазақстан Республикасында еңбекке қабілетті 1000 азаматқа еңбекке қабілетті жастан кіші және үлкен 692 адамнан келеді (бір жыл бұрын - 687, ал он жыл бұрын - 555 адам болды.
Дәл осындай жағдай бүкіл әлемде байқалады. БҰҰ болжамы бойынша, іс жүзінде әлемнің барлық елі қартаю процесіне тап болады.

Қазақстан халқы қартайып жатыр: егде жастағылардың үлесі 11 пайызға жетті


Халық қартаюымен, сәйкесінше еңбекке қабілетті тұрғындарға жүктеменің ұлғаюымен зейнетақы төлеудің жинақталатын жүйесіне көшуіне байланысты әлемдік тенденциялар байқалады. Олардың коэффициенті 2019 жылы 53 пайыз (қаржыландырылатын түрі) 47 пайызды құрады, ал 2008 жылы қаржыландырылған жүйе тек 40 пайыз, 2009 жылы - 41 пайыз, ал 1999 жылы - 31 пайыз. Кейінгі 20 жылда жинақтаушы жүйе активтерінің зейнетақы активтерінің жалпы көлеміндегі үлесі 18 пайызға өсті.

Қазақстан 1998 жылдан бастап біртіндеп төленетін зейнетақы жүйесінен жинақтаушы зейнетақы жүйесіне көшуді бастады. Өтпелі кезең әлемдік тәжірибеге сәйкес келеді. Мысалы, зейнетақы жүйесі жинақталған елдер ретінде Аустралия, Дания, Швеция, Гонконг, Үндістан, Чили, Индонезия, Сингапур секілді елдерді атап өтуге болады.

Зейнетақы жүйесі - бұл зейнеткерлерге төлем жұмысшылардың ағымдағы табысы есебінен жүзеге асырылатын жүйе. Қаржыландырылатын жүйе қарттарға төлемге жұмсалмайтын жарналарды төлейді, ол жинақталып, инвестицияланып, инвестициядан алынған табыстармен бірге кейін оны жинаған адамдарды зейнетақымен қамтамасыз етуге жұмсалады.
Зейнетақы мөлшерінің зейнетақы жарналарының мөлшеріне қатаң тәуелділігі арқылы жұмысшылар тарапынан қартайғанда, материалдық қамтамасыз етілуіне жауапкершіліктері күшейіп, табысын заңды түрде рәсімдегісі келеді.

Толығырақ жинақталатын және төленетін зейнетақы жүйелерінің арасындағы айырмашылық инфографикада көрсетілген.



Қазақстан Республикасы көп деңгейлі зейнетақы жүйесі қаржыландырылатын құрамдас бөлігі бюджетке түсетін жүктемені азайтуға, сондай-ақ, болашақта зейнетақы мөлшерін ұлғайтуға көмектеседі.

Биыл 1 қыркүйекте Қазақстан республикасы азаматтарының зейнетақы жинақтары 12,9 триллион теңге болды - бұл өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда, 6 пайызға артық. Зейнетақы жинақтарының негізгі көлемі міндетті зейнетақы жарналары есебінен қалыптасты - 12,6 триллион теңге (соңғы 12 айдағы өсім 5 пайыз). Міндетті кәсіптік зейнетақы жарналары (МЖЗҚ) бойынша зейнетақы жинақтарының көлемі 342,6 миллиард теңгені құрады (өсім 17 пайыз), ерікті зейнетақы жарналары бойынша зейнетақы жинақтарының мөлшері (ЗБЖ) - 1,6 миллиард теңге.

Салымшылардың өз салымдарынан басқа, 2021 жылдың 1 қаңтары мен 1 қыркүйегі аралығында 938,9 миллиард теңгені құрайтын таза инвестициялық кірістің арқасында зейнетақы жинақтарының едәуір өсуі қамтамасыз етілді, бұл өткен жылдағы 8 пайыз, 67 миллиардтан асып түсті. Жыл басынан 1 қыркүйекке дейін БЖЗҚ салымшыларына жас бойынша төлемдер - 62 миллиард.
Просмотров материала: 993

Поделиться материалом


10:04 230 миллиардов тенге возвращено государству в рамках дел... 180 290 Просмотров

20:03 Обращение жителей с. Маралды к Президенту РК К.-Ж. Токаеву... 0 Просмотров

12:16 Атырауда мыңнан астам асыл тұқымды еділбай қойы тірідей... 0 Просмотров

11:35 Бұдан былай Алматыда электрлі самокат тек 16 жастан бастап... 0 Просмотров

11:30 Қарағанды облысындағы жол апатынан сегіз адам көз жұмды... 0 Просмотров

11:17 Мұхамедиұлының Ұлттық музейдегі ұрлықтың жаңа эпизодына еш... 179 795 Просмотров

11:01 Биіктен құлап бара жатқан баланы қағып алған оқушыға үш... 179 385 Просмотров

10:47 Қарағандыда тұрғын үй ауласынан шала туылған бала табылды... 179 437 Просмотров

10:25 Ұлттық музей басшылығына қатысты қылмыстық істі... 179 745 Просмотров

18:37 Адвокат Бурхан Жансейтов задержан в Алматы... 11 515 Просмотров

17:38 Объемы производства сахара будут увеличены в семь раз —... 10 647 Просмотров

17:13 Тарифы на комуслуги изменятся в Казахстане... 10 882 Просмотров

16:54 Министр Аймағамбетов балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз... 15 057 Просмотров

16:52 «Қолайлы мектеп». Ұлттық жоба арқылы 582 мектеп бой көтереді... 15 213 Просмотров

16:52 «Суперагенты»: серьезный человек Сека уже ждет вас на IVI... 23 817 Просмотров

16:48 Балабақшаларды лицензиялауды күшейтеміз - министр... 10 074 Просмотров

16:43 Смайылов президенттің үкімет жұмысына қатысты сынына пікір... 7 443 Просмотров

16:42 Хищение средств через платформу АrtSport расследует антикор... 7 271 Просмотров

16:39 Еліміздің басым бөлігінде аптап ыстық болады – ауа райы... 6 099 Просмотров

16:37 Про президентскую критику... 8 305 Просмотров

16:29 Министерство не запрещало показ мультфильма «Базз Лайтер» -... 17 359 Просмотров

16:15 Экология министрлігі киіктердің мекендеу ортасын зерттеуге... 6 039 Просмотров

15:48 Денсаулық сақтау министрлігі аборт жасатуға тыйым салу... 7 432 Просмотров

15:45 Елімізде коммуналдық қызмет тарифтері өзгереді... 6 154 Просмотров

15:41 Капремонт всех роддомов пообещала министр здравоохранения... 6 158 Просмотров

15:27 Благотворительный спортивный зал для детей открыли в... 5 987 Просмотров

15:00 Қазақстан шекарасы қандай жағдайда жабылады... 5 827 Просмотров

14:18 104 мың гектарға қант қызылшасы егілсе, ішкі нарықты 80... 6 094 Просмотров

13:41 Қаңтар оқиғасы кезінде қанша қару тәркіленді – ҰҚК есеп... 6 031 Просмотров

13:15 Алагузова - Нуртасу Адамбай: Богу не нужна твоя помощь... 17 543 Просмотров

13:14 Жауынгер бір жыл ішінде әскери техниканы ғана емес, қолына... 8 064 Просмотров

13:04 Тамызда өршиді: Денсаулық сақтау министрлігі коронавирус... 5 863 Просмотров

13:02 В отношении руководства ТОО «Казфосфат» начато досудебное... 6 129 Просмотров

12:59 Суицид в Казахстане: 96% случаев самоубийств совершаются... 6 496 Просмотров

12:51 Усовершенствовать военную организацию Казахстана поручил... 5 881 Просмотров

12:49 Закупать уголь заранее призывают казахстанцев... 5 826 Просмотров

12:45 Павлодарда кран жұмысшыны екінші қабаттан итеріп жіберді... 5 885 Просмотров

12:42 Президенттің сынынан кейін ұзаққа созылған жол жөндеу... 5 843 Просмотров

12:38 МӘМС шенеуніктердің жемсауытына айналған – Арман Бейсембаев... 6 071 Просмотров

12:32 Шоу-бизнес өкілдерінің ЛГБТ-ны насихаттайтын «Базз Лайтер»... 6 215 Просмотров





Опрос


«    Декабрь 2025    »
ПнВтСрЧтПтСбВс
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
293031