22 ноября 2024 г.

Дежурный по стране

В экономике вообще-то есть только два предложения...
Азамат Джолдасбеков, президент АО «Казахстанская фондовая биржа»

Мы в соц сетях:



Жылда осы. Қазақстанда тағы да дизель тапшы

03 сентябрь 2021, 10:59
Жылда осы. Қазақстанда тағы да дизель тапшы
Дизель отынының тапшылығын бірінші болып еліміздің батыс өңіріндегі көлік жүргізушілері бір апта бұрын сезінді, деп хабарлайды zakon.kz kolesa.kz-ке сілтеме жасап.

Соңғы екі-үш күнде Алматыдағы кей жанармай бекеттері дизельді карта, талонмен немесе бір адамға 20 литрден ғана сата бастады. 1 қыркүйекте дизель тапшылығы Нұр-Сұлтанда да туындады.

Энергетика министрлігінің шенділері республикада дизель мен бензин жеткілікті мөлшерде өндірілетінін айтады. 1 қыркүйектегі жағдай бойынша Алматыда АИ-92 бензинінің жалпы қоры 25,7 мың тоннаны құрайды, бұл өңірдің 15 күндік қажеттілігін өтеуге жетеді, ал дизель отынының қоры - 12,7 мың тонна, бұл 18 күнге жетуі тиіс екен.

АИ-92 бензиннің айлық тұтынылуы 51,3 мың тоннаны (1,7 мың тонна/тәулік), дизель отыны – 21,1 мың тонна (тәулігіне 0,7 мың тонна) құрайды. Бүгінде Алматының жанармай құю стансаларында АИ-92 бензинінің бөлшек бағасы 170-175 теңге аралығында, дизельдің бағасы 195-203 теңге аралығында. Барлық мұнай өңдеу зауыттары қалыпты жұмыс істеп тұр және мұнай өнімдерін күнделікті ішкі нарыққа жөнелтуде, деп түсіндірді министрлік.

Егер елде дизель әзірге жеткілікті болса, ол неге көлік иелеріне жетпей жатыр? Мұнай-газ саласының сарапшысы Ерлан Жаукиннің айтуынша, бүгінде Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігі жанармай бекеттері желілеріне дизель бағасын шамамен 202 теңге деңгейінде ұстауды ұсынады. Ал зауыттардың көпшілігінде жеткізу шығындарын қоспағанда көтерме бағалар қазірдің өзінде литріне 197 теңгеден бастап 205 теңгеге дейін белгіленген. Ал бөлшек сатушылар мысалы, дизельді Павлодарда 197 теңгеден сатып алып, оны тасымалдау, сақтау қызметтеріне ақы төлеуі керек, сосын оны 202 теңгеден сатуы керек екені белгілі болды. Еш пайда әкелмейтін, тек шығынға батыратын тірлік қой бұл?

Сарапшының сөзінше, монополияға қарсы күрес органдары 202 теңге деген бағаны тек ұсынады, бірақ бұл шектен асқан кезде сатушыларды неше түрлі тексерумен "қинай" бастайды. Нәтижесінде, мұндай жағдайда дизель саудасымен ешкім айналысқысы келмейді.

Сонымен қатар, Жаукин елде дизель отынының қоры іс жүзінде жоқ дейді. Қазіргі күні өңірлерде шамамен 180 мың тонна сақталып, зауыттарға жөнелтуге дайын тұр. Ол Қазақстан үшін 15 күнге жетуі керек. Қыркүйек пен қазан айы қашан да дизельді тұтынудың ең жоғары кезеңі, негізінен егін орағына байланысты. Екіншіден, биыл құрғақшылық салдарынан шөп шабу ерте басталды, бұл да жанармай бекеттеріне салмақ салды. Теміржол көлігімен тасымалдау көлемі де өсті.

Іс жүзінде толық жүктемемен жұмыс істеген зауыттар ай сайын шамамен 480 мың тонна дизель шығарады. Ал тамыз айындағы тұтыну көлемі кеше ғана әрең жабылған – 530 мың тонна. Қыркүйек айында елге шамамен 510 мың тонна қажет болады. Қазақстанға шамамен 30 мың тонна жетіспейді. Егер елде қор болғанда, өңірлерде кемінде 200 мың тоннаға жуық запас болғанда, жанармай бекеттеріндегі тапшылықтың алдын алар едік. Сосын кейбір мәліметтер бойынша, ай сайын 30 мың тоннаға жуық дизель отыны Қазақстаннан "көлеңкелі құбырлар" арқылы көрші мемлекеттерге кетіп жатыр.

Бүгінде үкімет деңгейінде ұсынылған жалғыз шешім – дизель литрінің бағасын бақылаудан бас тарту. Жанармай нарығымыздағы қиын жағдайды Ресейден 30 мың тонна дизель импорттау арқылы да жақсартуға болар еді. Бірақ оларда көтерме баға бізге қарағанда жоғары (тоннасы шамамен 70-80 доллар) және біз оны тек одан да жоғары бағамен сата аламыз. Ал монополияға қарсы комитеттің шектеулеріне байланысты, бұлай етуге болмайды.

Мәселені квазимемлекеттік сектор, яғни "ҚазМұнайГаз" ғана шеше алады. Ол ішкі нарықты қолдау мақсатында өзіне шығын келсе де, төмен бағамен сатуы керек. 2014 жылы компания дәл осылай жасаған, Қазақстанға Ресейден шамамен 100 мың тонна бензин тасып әкелген. Бірақ ол кезде бұл шешімді елдің жоғары билігі қабылдаған еді.

Сарапшының айтуынша, егер мәселені шешпесе, жағдай тек ушыға береді. Тарихқа көз жүгіртсек, Қазақстанда қазан айындағы дизельге деген сұраныс қыркүйек айымен бірдей. Ал 24 қыркүйекте Павлодар мұнай өңдеу зауыты жөндеуге жабылуы тиіс. Енді жабылу күнін 1 қазанға ауыстыру мәселесі талқыланып жатыр, одан әріге кейінге қалдыруға болмайды. Әйтпесе, аяздың басталуымен кәсіпорындағы қондырғыларды іске қосу қиын болады. Зауыттың бір апта артық жұмыс істегені қыркүйектегі дизельге деген сұранысын жабар, бірақ іс жүзінде мәселе тек бір аптаға кейінге ысырылады.

Просмотров материала: 760

Поделиться материалом


10:04 230 миллиардов тенге возвращено государству в рамках дел... 123 168 Просмотров

20:03 Обращение жителей с. Маралды к Президенту РК К.-Ж. Токаеву... 0 Просмотров

12:16 Атырауда мыңнан астам асыл тұқымды еділбай қойы тірідей... 0 Просмотров

11:35 Бұдан былай Алматыда электрлі самокат тек 16 жастан бастап... 0 Просмотров

11:30 Қарағанды облысындағы жол апатынан сегіз адам көз жұмды... 0 Просмотров

11:17 Мұхамедиұлының Ұлттық музейдегі ұрлықтың жаңа эпизодына еш... 123 000 Просмотров

11:01 Биіктен құлап бара жатқан баланы қағып алған оқушыға үш... 122 641 Просмотров

10:47 Қарағандыда тұрғын үй ауласынан шала туылған бала табылды... 122 666 Просмотров

10:25 Ұлттық музей басшылығына қатысты қылмыстық істі... 122 973 Просмотров

18:37 Адвокат Бурхан Жансейтов задержан в Алматы... 8 469 Просмотров

17:38 Объемы производства сахара будут увеличены в семь раз —... 7 648 Просмотров

17:13 Тарифы на комуслуги изменятся в Казахстане... 7 715 Просмотров

16:54 Министр Аймағамбетов балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз... 10 901 Просмотров

16:52 «Қолайлы мектеп». Ұлттық жоба арқылы 582 мектеп бой көтереді... 11 048 Просмотров

16:52 «Суперагенты»: серьезный человек Сека уже ждет вас на IVI... 20 427 Просмотров

16:48 Балабақшаларды лицензиялауды күшейтеміз - министр... 8 319 Просмотров

16:43 Смайылов президенттің үкімет жұмысына қатысты сынына пікір... 6 648 Просмотров

16:42 Хищение средств через платформу АrtSport расследует антикор... 6 546 Просмотров

16:39 Еліміздің басым бөлігінде аптап ыстық болады – ауа райы... 5 352 Просмотров

16:37 Про президентскую критику... 7 454 Просмотров

16:29 Министерство не запрещало показ мультфильма «Базз Лайтер» -... 16 652 Просмотров

16:15 Экология министрлігі киіктердің мекендеу ортасын зерттеуге... 5 319 Просмотров

15:48 Денсаулық сақтау министрлігі аборт жасатуға тыйым салу... 6 666 Просмотров

15:45 Елімізде коммуналдық қызмет тарифтері өзгереді... 5 432 Просмотров

15:41 Капремонт всех роддомов пообещала министр здравоохранения... 5 428 Просмотров

15:27 Благотворительный спортивный зал для детей открыли в... 5 268 Просмотров

15:00 Қазақстан шекарасы қандай жағдайда жабылады... 5 111 Просмотров

14:18 104 мың гектарға қант қызылшасы егілсе, ішкі нарықты 80... 5 360 Просмотров

13:41 Қаңтар оқиғасы кезінде қанша қару тәркіленді – ҰҚК есеп... 5 290 Просмотров

13:15 Алагузова - Нуртасу Адамбай: Богу не нужна твоя помощь... 16 822 Просмотров

13:14 Жауынгер бір жыл ішінде әскери техниканы ғана емес, қолына... 7 166 Просмотров

13:04 Тамызда өршиді: Денсаулық сақтау министрлігі коронавирус... 5 147 Просмотров

13:02 В отношении руководства ТОО «Казфосфат» начато досудебное... 5 363 Просмотров

12:59 Суицид в Казахстане: 96% случаев самоубийств совершаются... 5 691 Просмотров

12:51 Усовершенствовать военную организацию Казахстана поручил... 5 116 Просмотров

12:49 Закупать уголь заранее призывают казахстанцев... 5 129 Просмотров

12:45 Павлодарда кран жұмысшыны екінші қабаттан итеріп жіберді... 5 174 Просмотров

12:42 Президенттің сынынан кейін ұзаққа созылған жол жөндеу... 5 097 Просмотров

12:38 МӘМС шенеуніктердің жемсауытына айналған – Арман Бейсембаев... 5 330 Просмотров

12:32 Шоу-бизнес өкілдерінің ЛГБТ-ны насихаттайтын «Базз Лайтер»... 5 482 Просмотров





Опрос


«    Ноябрь 2024    »
ПнВтСрЧтПтСбВс
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
252627282930