28 апреля 2024 г.

Дежурный по стране

В экономике вообще-то есть только два предложения...
Азамат Джолдасбеков, президент АО «Казахстанская фондовая биржа»

Мы в соц сетях:



Дархан Қыдырәлі: Қоғамда баланың психологиясын жемқорлыққа жетелейтін жағдайлар бар

02 июнь 2020, 12:48
Дархан Қыдырәлі: Қоғамда баланың психологиясын жемқорлыққа жетелейтін жағдайлар бар
 «AntikorLive» жобасында «Сыбайлас жемқорлықпен күрестегі БАҚ-тың маңызы» тақырыбында «Egemen Qazaqstan» РГ» АҚ Басқарма төрағасы Дархан Қыдырәлі жемқорлық дертіне қатысты ойымен бөлісті, деп хабарлайды ҚазАқпарат.

«Жалпы бізде саяси қызметкерлер көбінесе Макиавеллиді оқып, үлгі тұтады. Ал «Макиавелли билікке жету үшін қандай болмасын қадамға баруға болады» дейді. Меніңше, жемқорлықтың бір күші сонда жатыр. Себебі қиянатпен, алдап-арбаумен билікке немесе үлкен жетістікке жетуге болады дегенді оқып өскен жастар, әрине, ондай қадамға барады. Ал енді біздің қоғамда білімге толы кітаптың көп жазылғанын білесіз. Соның бірі әл-Фараби бабамыздың осыдан мың жыл бұрын жазылған «Қайырымды қала тұрғындары» кітабы. Сонымен бірге Жүсіп Баласұғұнның «Құтты білік» кітабында да мемлекеттік қызметкердің, патшаның, уәзірдің қандай болуы керектігі жазылған. Абай «Құтты білікті» оқыған. Сондықтан оның «Ғылым таппай мақтанба» деген өлеңінде айтылғанындай жемқорлықтың бір ұшы қанағатсыздықта, рақымсыздық пен ынсапсыздықта жатыр», - деді Дархан Қыдырәлі «AntikorLive» жобасында.

Басылым басшысының айтуына қарағанда, Абай ар мәселесін көтеріп, адам бойындағы ұнамсыз қылықтар мен мінездерді айыптаған. «Одан бөлек те өте көп саясатнамалар жазылған. Мысалы Салжұқ мемлекетінің үлкен уәзірі Низам әл-Мүліктің, Науаидің еңбектері болсын билік иелерінің парасаттылығы туралы жазылады.

Одан кейінгі еңбектерінің қай-қайсысын алсақ та мұсылман, шығыс әлеміндегі билікте әділет басты орында тұрады. Мысалы «Құтты білік» ілімінде үш кейіпкер бар. Олар: Ақыл, Қанағат пен Әділет. «Әділет-шапқат кімде бар» дейді мысалы Абай. Шапқат дегеніміз – мейірім. Әділеттілік сол шапқатты туғызады. Абайдың одан бөлек «ақыл, қайрат, жүректі бірдей ұста» деген сөзі бар. «Нұрлы ақыл, ыстық қайрат, жылы жүрек» деп толғайды. Жүрек осы әділеттіліктің, қайырымдылықтың ұясы есептеледі. Сондықтан мемлекеттік қызметкер тек ақылды немесе білікті емес, үлкен жүректің иесі де болуы керек», - деді ол.

Дархан Қыдырәлі ар ілімін терең игерген парасат иесі ешқашан қиянатқа, әділетсіздікке бармайтынын, біреудің ала жібін аттамақ түгілі оған жол бермейтінін атап өтті. «Жемқорлықтың өзін нәпсіні жеңе алмаумен байланыстыруға болады. Адамның өзін игермеуі.

Жемқорлық ұят категориясы ғана емес, бір жағы ол адамның адамшылығын көрсетеді. Яғни ол адамның құны алған затымен өлшенеді. Бір жағы ол алған адамды да қорлайды. Өйткені оның құны – сол. Шын мәнінде асыл адам айнымас дейді. Айнымайтын толық адамдыққа қадам басқан кісі ештеңеге сатылмайды. Ондай адамдардың қоғамдағы орны ерекше болады. Бізде кезінде тәрбиені көзі осы болған», - деді басылым басшысы.

Дархан Қыдырәлі бұрын ата-бабаларымыз «ала жіпті аттама» деп ұрпағын ізгілікке үйретсе, бүгінгі заманда жемқорлық балабақшадан басталатынын айтады. Себебі қазір кей адам балабақшаға баласын орналастыру үшін «алатын» адам іздейді. Кейбірі балабақшадағы өз баласына жақсы қарауы үшін тәрбиешілеріне азын-аулақ сыйлық апарып беріп тұрады.

«Оны пара деп есептемейді. Бірақ қылмыстың үлкен-кішісі жоқ. Ұрлықта да солай. Кішкентай сыйлық берген адам үлкен сыйлық беруге де, алуға да барады деген сөз. Мектептгі баласы үшін кейбіреу мұғалімге қысым жасап жатады. Осының бәрі баланың психологиясын жемқорлыққа жетелейді. Өйткені ол да өзі құралпы баланың жөн-жосықсыз Алғыс хат алып, олимпиадаларға барып жатқанын көреді. Ондай бала өмірдегі қиянатты сезінеді. Демек «мен де мақтау алу үшін осылай жасауым керек» деп ойлайды. Бірақ пара арқылы алға жетелегісі келген ата-ана баласына қиянат жасап жатқанын білмейді. Себебі бұл жерде адалдық принципі бұзылып отыр», - деді Дархан Қыдырәлі.
Просмотров материала: 380

Поделиться материалом


10:04 230 миллиардов тенге возвращено государству в рамках дел... 92 621 Просмотров

20:03 Обращение жителей с. Маралды к Президенту РК К.-Ж. Токаеву... 0 Просмотров

12:16 Атырауда мыңнан астам асыл тұқымды еділбай қойы тірідей... 0 Просмотров

11:35 Бұдан былай Алматыда электрлі самокат тек 16 жастан бастап... 0 Просмотров

11:30 Қарағанды облысындағы жол апатынан сегіз адам көз жұмды... 0 Просмотров

11:17 Мұхамедиұлының Ұлттық музейдегі ұрлықтың жаңа эпизодына еш... 92 437 Просмотров

11:01 Биіктен құлап бара жатқан баланы қағып алған оқушыға үш... 92 410 Просмотров

10:47 Қарағандыда тұрғын үй ауласынан шала туылған бала табылды... 92 352 Просмотров

10:25 Ұлттық музей басшылығына қатысты қылмыстық істі... 92 336 Просмотров

18:37 Адвокат Бурхан Жансейтов задержан в Алматы... 6 511 Просмотров

17:38 Объемы производства сахара будут увеличены в семь раз —... 6 264 Просмотров

17:13 Тарифы на комуслуги изменятся в Казахстане... 6 290 Просмотров

16:54 Министр Аймағамбетов балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз... 8 760 Просмотров

16:52 «Қолайлы мектеп». Ұлттық жоба арқылы 582 мектеп бой көтереді... 8 895 Просмотров

16:52 «Суперагенты»: серьезный человек Сека уже ждет вас на IVI... 12 188 Просмотров

16:48 Балабақшаларды лицензиялауды күшейтеміз - министр... 7 324 Просмотров

16:43 Смайылов президенттің үкімет жұмысына қатысты сынына пікір... 5 492 Просмотров

16:42 Хищение средств через платформу АrtSport расследует антикор... 5 401 Просмотров

16:39 Еліміздің басым бөлігінде аптап ыстық болады – ауа райы... 5 166 Просмотров

16:37 Про президентскую критику... 6 325 Просмотров

16:29 Министерство не запрещало показ мультфильма «Базз Лайтер» -... 9 695 Просмотров

16:15 Экология министрлігі киіктердің мекендеу ортасын зерттеуге... 5 140 Просмотров

15:48 Денсаулық сақтау министрлігі аборт жасатуға тыйым салу... 5 471 Просмотров

15:45 Елімізде коммуналдық қызмет тарифтері өзгереді... 5 173 Просмотров

15:41 Капремонт всех роддомов пообещала министр здравоохранения... 5 148 Просмотров

15:27 Благотворительный спортивный зал для детей открыли в... 5 090 Просмотров

15:00 Қазақстан шекарасы қандай жағдайда жабылады... 4 943 Просмотров

14:18 104 мың гектарға қант қызылшасы егілсе, ішкі нарықты 80... 5 152 Просмотров

13:41 Қаңтар оқиғасы кезінде қанша қару тәркіленді – ҰҚК есеп... 5 116 Просмотров

13:15 Алагузова - Нуртасу Адамбай: Богу не нужна твоя помощь... 9 843 Просмотров

13:14 Жауынгер бір жыл ішінде әскери техниканы ғана емес, қолына... 6 840 Просмотров

13:04 Тамызда өршиді: Денсаулық сақтау министрлігі коронавирус... 4 985 Просмотров

13:02 В отношении руководства ТОО «Казфосфат» начато досудебное... 5 196 Просмотров

12:59 Суицид в Казахстане: 96% случаев самоубийств совершаются... 5 432 Просмотров

12:51 Усовершенствовать военную организацию Казахстана поручил... 4 925 Просмотров

12:49 Закупать уголь заранее призывают казахстанцев... 4 963 Просмотров

12:45 Павлодарда кран жұмысшыны екінші қабаттан итеріп жіберді... 5 014 Просмотров

12:42 Президенттің сынынан кейін ұзаққа созылған жол жөндеу... 4 914 Просмотров

12:38 МӘМС шенеуніктердің жемсауытына айналған – Арман Бейсембаев... 5 150 Просмотров

12:32 Шоу-бизнес өкілдерінің ЛГБТ-ны насихаттайтын «Базз Лайтер»... 5 281 Просмотров

Другие материалы по теме

  • «0,01 пайызбен кредит»: Дипломмен ауылға баратын мемқызметкерлерге қандай жеңілдік қарастырылған
  • Депутат мұғалімдерге айыппұл салу мәселесін көтерді
  • Сенат депутаты: кімнің қолында ақша бар, сотта сол жеңеді
  • Алматы облысында бизнес қорғаншылыққа алынды
  • Қазақстанда пара беру азайды - Алик Шпекбаев




    • Опрос


    «    Апрель 2024    »
    ПнВтСрЧтПтСбВс
    1234567
    891011121314
    15161718192021
    22232425262728
    2930