8 июля 2025 г.

Дежурный по стране

В экономике вообще-то есть только два предложения...
Азамат Джолдасбеков, президент АО «Казахстанская фондовая биржа»

Мы в соц сетях:



Нұрсұлтан Назарбаев пен отбасы қандай кепілдікке ие?

26 март 2019, 13:46
Нұрсұлтан Назарбаев пен отбасы қандай кепілдікке ие?
Нұрсұлтан Назарбаев 2019 жылдың 19 наурызында президент ретінде өкілеттігін тоқтатты. Десе де, ол Қазақстанның Тұңғыш президенті – Елбасы (Ұлт көшбасшысы) мәртебесіне ие, бұған қоса елеулі өкілеттігі бар Қауіпсіздік кеңесін өмір бойы басқару құқығы берілген. Сонымен қатар, "Нұр Отан" партиясының төрағасы, Конституциялық кеңестің мүшесі. Sputnik Қазақстан Назарбаев пен оның отбасы ел заңдарымен қандай кепілдікке ие екенін анықтап көрді.

Тұңғыш президент – Елбасы мәртебесі не береді

Осыдан 19 жыл бұрын "Қазақстан Республикасының Тұңғыш президенті – Елбасы туралы" конституциялық заңы қабылданды. Бұл құжатта Назарбаевтың саяси-құқықтық мәртебесі, өзі Қазақстан президентінің өкілеттіктерін тоқтатқаннан кейінгі де айрықша құзыреттері мен кепілдіктері айқындалған.

Конституциялық заңда Қазақстанның Тұңғыш президентіне – Елбасына Қазақстан Республикасының президенті болып сайлану құқығына шектеу қолданылмайтыны айтылған.

Бұған қоса, Қазақстанның Тұңғыш президентіне – Елбасына оның тарихи миссиясына байланысты өмір бойы:

- Қазақстан халқына, мемлекеттік органдар мен лауазымды адамдарға мемлекеттік құрылыстың, елдің ішкі және сыртқы саясаты мен қауіпсіздігінің аса маңызды мәселелері бойынша тиісті мемлекеттік органдар мен лауазымды адамдар міндетті түрде қарауға жататын бастамалар жасау;

- Парламент пен оның палаталарының алдында, үкімет отырыстарында ел үшін маңызды мәселелерді талқылау кезінде сөз сөйлеу; Қазақстан халқы Ассамблеясын басқару; Қауіпсіздік кеңесін басқару; Конституциялық кеңестің құрамына кіру құқығы тиесілі.

Сонымен қатар, Назарбаевтың заңды қызметіне кедергі жасауға, көпшілік алдында қорлауға немесе оның абыройы мен қадір-қасиетіне өзгедей қол сұғуға, сондай-ақ оның бейнесін бүлдіруге жол берілмейді және ондай әрекеттер заңмен қудаланады.

Ұстауға, қамауға және жауапқа тартуға болмайды

Осы заңның 3-бабында Қазақстанның Тұңғыш Президенті – Елбасына ешкім тиісе алмайтыны анық көрсетілген.

"Ол өзі Қазақстан президентінің өкілеттіктерін орындау кезеңінде жасаған, ал бұлар тоқтатылғаннан кейін Қазақстанның Тұңғыш президенті – Елбасы деген өз мәртебесін жүзеге асыруға байланысты әрекеттері үшін жауапқа тартылмайды. Оны ұстап алуға, қамаққа алуға және күзетпен ұстауға, тінтуге, одан жауап алуға не жеке басын жете тексеруге болмайды", - делінген заң мәтінінде.

Сонымен қатар, Назарбаев пен онымен бірге тұратын отбасы мүшелеріне тиесілі жеке мүлікке де тиісуге болмайды. Олар пайдаланатын тұрғын және қызметтік үй-жайларға, қызметтік көлікке, байланыс құралдарына, жазысқан хаттарына, оларға тиесілі құжаттарға осы заң қолданылады. Тиіспеушілік Қазақстан Тұңғыш президентінің – Елбасының қорына және ол құратын өзге де заңды тұлғаларға тиесілі мүлікке де қолданылады.

Банктегі шоттары да қорғалады

Бұл заң, сондай-ақ, Назарбаев пен онымен бірге тұратын отбасы мүшелерінің банктік шоттарының банктік құпиялығына және оларға тиіспеушілікке кепілдік береді.

"Қазақстан Тұңғыш Президентіне – Елбасына және онымен бірге тұратын отбасы мүшелеріне жеке меншік құқығымен тиесілі мүлікке, сондай-ақ ол құратын заңды тұлғалардың мүлкіне қандай да бір шектеулер қойылмайды", - делінген заңда.

Баспанамен де қамтылады

Конституциялық заңның 7-бабында "Тұрғын үймен қамтамасыз ету" туралы айтылған. Оған сәйкес, өз өкілеттігін тоқтатқан Нұрсұлтан Назарбаевқа қажетті мемлекеттік қызмет көрсетіле отырып, меншігіне қызметтік пәтер мен мемлекеттік саяжай беріледі.

Жүргізушілермен бірге жеке көлік беріледі

Құжаттың 8-бабы Қазақстанның тұңғыш президенті мен оның отбасын көлікпен қамтамасыз етуді көздейді.

Назарбаевқа жүргізушілерімен бірге жеке автомобиль өмір бойына берілсе, ал онымен бірге тұратын отбасы мүшелері қызметтік автокөлікті пайдалана алады.

Бұған қоса, Тұңғыш президент өмір бойы елде көлікпен тегін жүруге және ресми адамдар мен делегацияларға арналған залдарды тегін пайдалануға құқылы.

Өмір бойына – тегін медициналық қызмет

Нұрсұлтан Назарбаев пен онымен бірге тұратын отбасы мүшелеріне тегін медициналық қызмет көрсету мен санаторий-курорттық емдеу құқығы өмір бойы сақталады.

Назарбаевқа – зейнетақы, отбасына – жәрдемақы

Конституциялық заңның 11-бабы Елбасыны зейнетақымен қамсыздандыру және сақтандыруды көздейді.

Өкілеттігін тоқтатқаннан кейін, Назарбаев жасына қарамастан Қазақстан Республикасы президентінің лауазымдық жалақысының 80 проценті мөлшерінде ай сайын зейнетақы алып тұрады. Бұл орайда оның зейнетақысы Қазақстан президентінің лауазымдық жалақысының өсуі есепке алынып көтеріліп отырады.

Бұған қоса, Назарбаевтың отбасының әрбір мүшесіне ол қайтыс болған күнге дейін Қазақстан заңдарында белгіленген қарттығына байланысты зейнетақының 10 еселенген ең төменгі мөлшеріне тең сомада ай сайынғы жәрдемақы өмір бойына тағайындалады.

Республикалық бюджеттен қаржыландырылады

Конституциялық заңда көзделген шығыстарды, оның ішінде Қазақстанның Тұңғыш президенті – Елбасының қорын толықтыру мен ұстауға және оның үй-жайларын күзетуге, жеке кітапханасы мен жеке мұрағатын сақтауға көзделген шығыстарды қаржыландыру республикалық бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

Назарбаев пен оның отбасына тұрғын үй, медициналық, санаторий-курорттық, көліктік және өзге де қызмет көрсетуді уәкілетті мемлекеттік органдар қамтамасыз етеді.
Просмотров материала: 4 755

Поделиться материалом


10:04 230 миллиардов тенге возвращено государству в рамках дел... 156 041 Просмотров

20:03 Обращение жителей с. Маралды к Президенту РК К.-Ж. Токаеву... 0 Просмотров

12:16 Атырауда мыңнан астам асыл тұқымды еділбай қойы тірідей... 0 Просмотров

11:35 Бұдан былай Алматыда электрлі самокат тек 16 жастан бастап... 0 Просмотров

11:30 Қарағанды облысындағы жол апатынан сегіз адам көз жұмды... 0 Просмотров

11:17 Мұхамедиұлының Ұлттық музейдегі ұрлықтың жаңа эпизодына еш... 155 852 Просмотров

11:01 Биіктен құлап бара жатқан баланы қағып алған оқушыға үш... 155 499 Просмотров

10:47 Қарағандыда тұрғын үй ауласынан шала туылған бала табылды... 155 533 Просмотров

10:25 Ұлттық музей басшылығына қатысты қылмыстық істі... 155 828 Просмотров

18:37 Адвокат Бурхан Жансейтов задержан в Алматы... 10 197 Просмотров

17:38 Объемы производства сахара будут увеличены в семь раз —... 9 341 Просмотров

17:13 Тарифы на комуслуги изменятся в Казахстане... 9 530 Просмотров

16:54 Министр Аймағамбетов балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз... 13 248 Просмотров

16:52 «Қолайлы мектеп». Ұлттық жоба арқылы 582 мектеп бой көтереді... 13 445 Просмотров

16:52 «Суперагенты»: серьезный человек Сека уже ждет вас на IVI... 22 307 Просмотров

16:48 Балабақшаларды лицензиялауды күшейтеміз - министр... 9 296 Просмотров

16:43 Смайылов президенттің үкімет жұмысына қатысты сынына пікір... 7 048 Просмотров

16:42 Хищение средств через платформу АrtSport расследует антикор... 6 915 Просмотров

16:39 Еліміздің басым бөлігінде аптап ыстық болады – ауа райы... 5 742 Просмотров

16:37 Про президентскую критику... 7 896 Просмотров

16:29 Министерство не запрещало показ мультфильма «Базз Лайтер» -... 17 029 Просмотров

16:15 Экология министрлігі киіктердің мекендеу ортасын зерттеуге... 5 696 Просмотров

15:48 Денсаулық сақтау министрлігі аборт жасатуға тыйым салу... 7 066 Просмотров

15:45 Елімізде коммуналдық қызмет тарифтері өзгереді... 5 794 Просмотров

15:41 Капремонт всех роддомов пообещала министр здравоохранения... 5 802 Просмотров

15:27 Благотворительный спортивный зал для детей открыли в... 5 644 Просмотров

15:00 Қазақстан шекарасы қандай жағдайда жабылады... 5 483 Просмотров

14:18 104 мың гектарға қант қызылшасы егілсе, ішкі нарықты 80... 5 745 Просмотров

13:41 Қаңтар оқиғасы кезінде қанша қару тәркіленді – ҰҚК есеп... 5 687 Просмотров

13:15 Алагузова - Нуртасу Адамбай: Богу не нужна твоя помощь... 17 198 Просмотров

13:14 Жауынгер бір жыл ішінде әскери техниканы ғана емес, қолына... 7 625 Просмотров

13:04 Тамызда өршиді: Денсаулық сақтау министрлігі коронавирус... 5 520 Просмотров

13:02 В отношении руководства ТОО «Казфосфат» начато досудебное... 5 774 Просмотров

12:59 Суицид в Казахстане: 96% случаев самоубийств совершаются... 6 112 Просмотров

12:51 Усовершенствовать военную организацию Казахстана поручил... 5 523 Просмотров

12:49 Закупать уголь заранее призывают казахстанцев... 5 499 Просмотров

12:45 Павлодарда кран жұмысшыны екінші қабаттан итеріп жіберді... 5 541 Просмотров

12:42 Президенттің сынынан кейін ұзаққа созылған жол жөндеу... 5 481 Просмотров

12:38 МӘМС шенеуніктердің жемсауытына айналған – Арман Бейсембаев... 5 720 Просмотров

12:32 Шоу-бизнес өкілдерінің ЛГБТ-ны насихаттайтын «Базз Лайтер»... 5 863 Просмотров





Опрос


«    Июль 2025    »
ПнВтСрЧтПтСбВс
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28293031