28 октября 2025 г.

Дежурный по стране

В экономике вообще-то есть только два предложения...
Азамат Джолдасбеков, президент АО «Казахстанская фондовая биржа»

Мы в соц сетях:



Алматының экологиялық мәселесін жедел түрде шешу керек

27 май 2018, 1:48
Қазіргі таңда Алматы Қазақстанның қаржы орталығы ретінде, Оңтүстік астана ретінде және өзінің кереметтей табиғатымен әйгілі. Іле Алатауының баурайында орналасып, өзінің тамаша жерлерімен Қазақстанның және әлемнің түкпір-түкпіріндегі туристерді қызықтыруда.

Осындай жерлерге Шарын шатқалын, Үлкен Алматы көлін жатқызсақ болады. Алайда Алматының ірі қала болуының зияны да көп. Себебі күннен күнге көбейіп жатқан адам мен көлік саны, еліміздің экономикасына үлкен үлес қосатын өнеркәсіптер экологияға айтарлықтай зардабын тигізуде.

Алматының табиғатын әлемнің сегізінші кереметі , “ЮНЕСКО-ның” інжу-маржаны деп атасақ болады. Қала өте сәтті географиялық ендікте орналасқан және жер бедері әртүрлі болғандықтан Алматының табиғаты алуан түрлі.

Жер бедері биік таулы аймақтардан суы мінсіз таза айдын көлдерге дейін құралған. Алматыда кездеспейтін жер жоқ. Шатқалдар да, айдын көлдер де, ну ормандар да, асқар таулар да кездеседі.

Алайда бұл табиғат кереметіне үлкен қауіп-қатер төніп тұр. Қазақстанның ЖІӨ-ның 20%-ын құрайтын және бұл көрсеткіш жылына 6,3 %-ға өсетін қала, әрине, көп фабрика мен өнеркәсіптерден құралады. 1,8 миллион адам тұратын Қазақстанның ең ірі қаласында әрине, көптеген көліктер шоғырланған.

Баршаға белгілі, көліктер мен өнеркәсіптердің ажырамас қалдығы - бұл көмірқышқыл газы және басқа да парникті газдар. Осы қалдықтар көп мөлшерде бөлінгендіктен, қала экологиясы қатты зардап шегіп отыр.

Химия пәнінен қарапайым білімі бар адам білсе керек - газ бен су кез келген жағдайда әрекеттесіп, қышқыл түзеді. Табиғатта бұл реакция оңай жүзеге асады.

Яғни су буы көлдер мен өзендерден буланып, атмосфераның жоғарғы қабаттарында парникті газдармен әрекеттеседі де, қышқыл жаңбыр түзеді. Қышқыл жаңбыр ормандарға жауып, бүкіл экожүйені бұзады. Жылдан жылға кеңейіп отырған Қызыл кітап - осыған дәлел.

Қазірден бастап Алматы қаласының экологиясын міндетті түрде қолға алу керек. Қазіргі таңда ең дұрыс шешім - бұл зиянды қалдықтар бөлмейтін транспорт түрлерін қолдану. Мысалы метро, трамвай, троллейбус дегендей. Алматыда метро бар, бірақ жүретін жолы өте қысқа.

Сол себептен халықтың көп бөлігіне метро тиімсіз. Троллейбустар да бар, алайда троллейбус жүру үшін керекті сымдар барлық жерде орналастырылмаған. Трамвайларды мүлдем алып тастады.

Мысалы ЕуроОдаққа мүше елдердің әрқайсысында бұл транспорт түрлері өте жақсы дамыған. Әсіресе батыс бөлігіндегі Германия, Франция секілді дамыған елдерде солай.

Экологияны жақсартудан бөлек, Алматы қаласында туризм секторын дамыту керек. Батыстың дамыған елдерінің ЖІӨ-ның едәуір бөлігін туризм құрайды. Біздің елімізге де туризм саласы үлкен қаржыны, шетелдік капиталды әкелетіні сөзсіз.

Әсіресе Алматы қаласын дамытқан дұрыс. Жоғарыда айтылып өткендей, Алматы қаласының сәтті жер бедері мен географиялық орналасуына орай, қаламыздың туризм орталығы болуға барлық мүмкіндігі бар.

Мысалы Алматыдағы таулар Швейцарияның Альпісіндей ғажап, сұлу, мұнда әлемнің түкпір-түкпіріндегі туристерді қызықтыратындай ірі мұз айдындарын салуға болады.

Табиғаты керемет Алматы қаласының экологиялық мəселесін шешетін уақыт келді. Бұл тек Алматы тұрғындарының ғана емес, бүкіл Қазақстанның алдында тұрған келелі міндет!

Арнұр ТАЗАБЕКОВ
10 «Н» сынып оқушысы
Химия-биология бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебі
Алматы облысы
Алматы қаласы
Жетекшісі: Айнұр Тоқбаева
Просмотров материала: 2 702

Поделиться материалом


10:04 230 миллиардов тенге возвращено государству в рамках дел... 172 567 Просмотров

20:03 Обращение жителей с. Маралды к Президенту РК К.-Ж. Токаеву... 0 Просмотров

12:16 Атырауда мыңнан астам асыл тұқымды еділбай қойы тірідей... 0 Просмотров

11:35 Бұдан былай Алматыда электрлі самокат тек 16 жастан бастап... 0 Просмотров

11:30 Қарағанды облысындағы жол апатынан сегіз адам көз жұмды... 0 Просмотров

11:17 Мұхамедиұлының Ұлттық музейдегі ұрлықтың жаңа эпизодына еш... 172 397 Просмотров

11:01 Биіктен құлап бара жатқан баланы қағып алған оқушыға үш... 172 022 Просмотров

10:47 Қарағандыда тұрғын үй ауласынан шала туылған бала табылды... 172 068 Просмотров

10:25 Ұлттық музей басшылығына қатысты қылмыстық істі... 172 357 Просмотров

18:37 Адвокат Бурхан Жансейтов задержан в Алматы... 11 158 Просмотров

17:38 Объемы производства сахара будут увеличены в семь раз —... 10 296 Просмотров

17:13 Тарифы на комуслуги изменятся в Казахстане... 10 524 Просмотров

16:54 Министр Аймағамбетов балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз... 14 564 Просмотров

16:52 «Қолайлы мектеп». Ұлттық жоба арқылы 582 мектеп бой көтереді... 14 724 Просмотров

16:52 «Суперагенты»: серьезный человек Сека уже ждет вас на IVI... 23 434 Просмотров

16:48 Балабақшаларды лицензиялауды күшейтеміз - министр... 9 899 Просмотров

16:43 Смайылов президенттің үкімет жұмысына қатысты сынына пікір... 7 374 Просмотров

16:42 Хищение средств через платформу АrtSport расследует антикор... 7 219 Просмотров

16:39 Еліміздің басым бөлігінде аптап ыстық болады – ауа райы... 6 038 Просмотров

16:37 Про президентскую критику... 8 240 Просмотров

16:29 Министерство не запрещало показ мультфильма «Базз Лайтер» -... 17 312 Просмотров

16:15 Экология министрлігі киіктердің мекендеу ортасын зерттеуге... 5 982 Просмотров

15:48 Денсаулық сақтау министрлігі аборт жасатуға тыйым салу... 7 370 Просмотров

15:45 Елімізде коммуналдық қызмет тарифтері өзгереді... 6 094 Просмотров

15:41 Капремонт всех роддомов пообещала министр здравоохранения... 6 108 Просмотров

15:27 Благотворительный спортивный зал для детей открыли в... 5 938 Просмотров

15:00 Қазақстан шекарасы қандай жағдайда жабылады... 5 774 Просмотров

14:18 104 мың гектарға қант қызылшасы егілсе, ішкі нарықты 80... 6 036 Просмотров

13:41 Қаңтар оқиғасы кезінде қанша қару тәркіленді – ҰҚК есеп... 5 976 Просмотров

13:15 Алагузова - Нуртасу Адамбай: Богу не нужна твоя помощь... 17 491 Просмотров

13:14 Жауынгер бір жыл ішінде әскери техниканы ғана емес, қолына... 7 959 Просмотров

13:04 Тамызда өршиді: Денсаулық сақтау министрлігі коронавирус... 5 811 Просмотров

13:02 В отношении руководства ТОО «Казфосфат» начато досудебное... 6 088 Просмотров

12:59 Суицид в Казахстане: 96% случаев самоубийств совершаются... 6 420 Просмотров

12:51 Усовершенствовать военную организацию Казахстана поручил... 5 827 Просмотров

12:49 Закупать уголь заранее призывают казахстанцев... 5 784 Просмотров

12:45 Павлодарда кран жұмысшыны екінші қабаттан итеріп жіберді... 5 832 Просмотров

12:42 Президенттің сынынан кейін ұзаққа созылған жол жөндеу... 5 789 Просмотров

12:38 МӘМС шенеуніктердің жемсауытына айналған – Арман Бейсембаев... 6 014 Просмотров

12:32 Шоу-бизнес өкілдерінің ЛГБТ-ны насихаттайтын «Базз Лайтер»... 6 158 Просмотров





Опрос


«    Октябрь 2025    »
ПнВтСрЧтПтСбВс
 12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
2728293031