Әлемге әйгілі Әзидолла

Қазақстан Республикасылның Халық әртісі, профессор, көрнекті күйші, Атырау облысының және қаласының Құрметті азаматы Әзидолла Есқалиев 1934 жылы 1 қаңтарда Атырау облысы, Құрманғазы ауданы, Дыңғызыл ауылында дүниеге келді.

1953-1958 жылдары Алматының Құрманғазы атындағы мемлекеттік консерваториясының халық аспаптар факультетін бітірді. 1957 жылы Мәскеуде өткен Бүкілодақтық орындаушылар байқауының лауреаты атанып, одан көп кешікпей, VI Дүниежүзілік жастар мен студенттер фестивалінде «Алтын медальға» ие болды.

1955-1958 жылдары Құрманғазы атындағы ұлт-аспаптары академиялық оркестрінің құрамында домбырашы-солисі, бірнеше жыл бойы республиканың Жамбыл атындағы филормонияда, Қазақконцертте домбырашы болып еңбек етті.

1962 жылдан Қазақтың мемлекеттік консерваториясында ұстаздық етті.

1966 жылы «Қазақ ССР-нің еңбек сіңірген әртісі»,1990 жылы «ҚР Халық әртісі»,1997 жылы Құрманғазы атындағы ұлттық консерваториясының доценті, 1998 жылы «Өнертану мамандығы бойынша Профессор» құрметті атақтары берілді. 2008 жылы «Құрмет» орденімен марапатталған.

Оның репертуарында халық сазгерлері мен орыс композиторларының Е.Г.Брусиловскийдің өңдеген Құрманғазының «Балбырауын», С.Шабельский мен Л.Шаргородскийдің «Той бастарын», М. Әуезовтың «Көңілді жастар», Х.Тастановтың «Әуен», А. Затаевичтің «Қазақ маршы», сонымен қатар Моцарт, Брамс, Рахманинов, Чайковскийдің күрделі классикалық туындылары бұған дәлел бола алады.

Ә.Есқалиев күй маржандарын орындай отырып, «Жастар», «Шаттық», «Фестиваль Маршы», «Көңіл күйі» сияқты төл туындысын да сахнаға шығарып, сазгерлігімен танылды. Ол еліміздің көптеген қалаларының, шетелдердің сахналарында да домбырасымен күй құдіретін паш етіп, қазақ өнерін шетелдерге де үздік насихаттаған майталман.

Әзидолла Есқалиоевтің орындауындағы күйлерден тұратын 17 күйтабақ Қазақстанның алтын қорына енгізілсе, өз жанынан шығарған күйлеріде аз емес. Қазақстанның күй патшайымы - Дина апамызздың ақ батасын алған Әзидолла Есқалиев елге белгілі өнер иелері Қ.Ахмедияров, А.Жайымов, А.Үлкенбаева, Қ.Қожабаев, У.Ғұбайдуллин сынды шәкірттер тәрбиеледі.

Бүгінде Әзидолла Есқалиевтің құрметіне Атырауда өткізіліп, соңы ұлы күйші бабамыз Құрманғазының сүйегі жатқан Ресейдің Астрахань облысындағы сапарға жалғасатын Республикалық «Алтын домбыра» конкурсы - елімізге әйгілі.

Өнер жалғастығын, ұрпақтар сабақтастығын мұрат қылған бұл өнер жарысы Әзидолла Есқалиев үлгісімен Құрманғазы күйлерін насихаттауға арналған.

Әзидолла атамыздың өнердегі, өмірдегі ғибратты үлгі-нұсқасы домбыраны серік етіп, күй атты құдіреттің құпиясына ынтыққан талай өренге тағлым болары анық.

Артем НАБИДУЛЛА
Химия-биология бағытындағы
Назарбаев Зияткерлік мектебінің
9 сынып оқушысы
Атырау қаласы
Жетекшісі: Дәмелі Ізбасқанова

Рейтинг	Регион	Аким
219022	Алматинская область
146708	Туркестанская область
108999	Восточно-Казахстанская область

Рейтинг	Регион	Аким
339	Алматинская область
195	Туркестанская область
180	Северо-Казахстанская область

« Апрель 2025 »
Пн	Вт	Ср	Чт	Пт	Сб	Вс
	1	2	3	4	5	6
7	8	9	10	11	12	13
14	15	16	17	18	19	20
21	22	23	24	25	26	27
28	29	30

Мы в соц сетях:

Әлемге әйгілі Әзидолла

Поделиться материалом

Другие материалы по теме

По читаемости

По материалам