18 сентября 2025 г.

Дежурный по стране

В экономике вообще-то есть только два предложения...
Азамат Джолдасбеков, президент АО «Казахстанская фондовая биржа»

Мы в соц сетях:



МӘСЕЛЕ: ЖҰМЫССЫЗ ЖӘНЕ БАСПАНАСЫЗ ЖАСТАР

МӘСЕЛЕ: ЖҰМЫССЫЗ ЖӘНЕ БАСПАНАСЫЗ ЖАСТАР Мемлекет тарапынан жастар мәселелерін шешуге жан-жақты қолдау көрсетіліп жатқаны рас. Бюджеттен қыруар қаржы бөлініп жатқаны да жазылып, айтылып жүр. Дегенмен көптің көкейінде жүрген, көзге кәдімгідей көрініп тұрған жастардың екі мәселесі жайлы сөз қозғағым келіп тұр.

Жұмыссыздық мәселесі. Бұл тек жастардың немесе тек Қазақстандағы ғана мәселе емес. Бірақ солай екен деп қол қусырып отыра беруге де болмайды. Жастардың жұмыссыздығының негізгі себебі соңғы жылдары мамандық бойынша жұмыс істемейтін жастардың көбеюі.

Статистикаға жүгінетін болсақ, Қазақстандағы жас мамандардың 50 пайызы өз мамандығы бойынша жұмыс істемейді. Көпшілік жастар өз мамандығын жетік білмейді және оған селқостықпен қарайды. Жауапкершіліктің жөні бөлек. Сол мамандығын сүйіп таңдамағаны, дұрыстап білім алмағаны, жай диплом үшін оқымағаны үшін ақыр-аяғында жұмыс іздегенде көптеген мәселелерге тап болады.

Теориялық білімді емес практикалық білімді, яғни тәжірибені сұрағандықтан, қазіргі таңда жастар жұмыссыздығы күн санап артып келеді. Бұны біз білім саласындағы реформалардың нәтижесіздігінен көрсек болады.

Келесі - баспана мәселесі. Бұндай мәселе туындауына, әрине, алдыңғы жұмыссыздық мәселесінің де тікелей әсері бар. Алайда баға жағынан, біздің тұрғын үйдің бағалары ұшып тұрғаны рас.

Мысалы, пәтердің әр шаршы метріне еліміздің қалаларындағы орташа бағалар мынадай: Астанада - 354 255 тг, Алматыда - 377 924 тг, Ақтауда - 290 000, Қарағандыда - 207 774 тг, Шымкентте - 198 340 тг. Демек, жастар өздеріне үй аларда ең кемі 40 шаршы метр үй таңдайтын болса, бір бөлмелі үйдің бағасы Астанада - 14 млн тг, Алматыда - 15 млн тг, ал Шымкентте - 8 млн шамасында болады екен.

Ал еліміздегі орташа жалақы көлемін шамамен 150 000 теңге деп алсақ, оның 70% бөлігін ең үнемшіл жастар ішпей-жемей ай сайын пәтер алуға үнемдейтін болса, Астанада - 11 жыл, Алматыда - 14 жыл, ал Шымкентте - 6 жыл баспанасыз жүруіне немесе сонша жылға дейін пәтерге ақша төлеуге тура келеді.

Банктер мен Үкімет тарапанынан жас отбасыларға жеңілдетілген несиелер мен түрлі бағдарламалар ойластырып жатқанын білеміз. Бірақ нарықтағы баспананың бағасы мен орташа жалақының құны сәйкес келмейтіні де үлкен мәселе екенін біліп отырған шығарсыз.

Келесі мақалада осы екі мәселенің шешу жолдарын қарастырамын.

Нұрлан Жанай, Intellect Incubator атты қоғамдық қордың директоры
Просмотров материала: 40 808

Поделиться материалом


10:04 230 миллиардов тенге возвращено государству в рамках дел... 166 692 Просмотров

20:03 Обращение жителей с. Маралды к Президенту РК К.-Ж. Токаеву... 0 Просмотров

12:16 Атырауда мыңнан астам асыл тұқымды еділбай қойы тірідей... 0 Просмотров

11:35 Бұдан былай Алматыда электрлі самокат тек 16 жастан бастап... 0 Просмотров

11:30 Қарағанды облысындағы жол апатынан сегіз адам көз жұмды... 0 Просмотров

11:17 Мұхамедиұлының Ұлттық музейдегі ұрлықтың жаңа эпизодына еш... 166 524 Просмотров

11:01 Биіктен құлап бара жатқан баланы қағып алған оқушыға үш... 166 149 Просмотров

10:47 Қарағандыда тұрғын үй ауласынан шала туылған бала табылды... 166 195 Просмотров

10:25 Ұлттық музей басшылығына қатысты қылмыстық істі... 166 479 Просмотров

18:37 Адвокат Бурхан Жансейтов задержан в Алматы... 10 845 Просмотров

17:38 Объемы производства сахара будут увеличены в семь раз —... 9 987 Просмотров

17:13 Тарифы на комуслуги изменятся в Казахстане... 10 202 Просмотров

16:54 Министр Аймағамбетов балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз... 14 132 Просмотров

16:52 «Қолайлы мектеп». Ұлттық жоба арқылы 582 мектеп бой көтереді... 14 300 Просмотров

16:52 «Суперагенты»: серьезный человек Сека уже ждет вас на IVI... 23 055 Просмотров

16:48 Балабақшаларды лицензиялауды күшейтеміз - министр... 9 727 Просмотров

16:43 Смайылов президенттің үкімет жұмысына қатысты сынына пікір... 7 294 Просмотров

16:42 Хищение средств через платформу АrtSport расследует антикор... 7 148 Просмотров

16:39 Еліміздің басым бөлігінде аптап ыстық болады – ауа райы... 5 965 Просмотров

16:37 Про президентскую критику... 8 150 Просмотров

16:29 Министерство не запрещало показ мультфильма «Базз Лайтер» -... 17 247 Просмотров

16:15 Экология министрлігі киіктердің мекендеу ортасын зерттеуге... 5 916 Просмотров

15:48 Денсаулық сақтау министрлігі аборт жасатуға тыйым салу... 7 298 Просмотров

15:45 Елімізде коммуналдық қызмет тарифтері өзгереді... 6 023 Просмотров

15:41 Капремонт всех роддомов пообещала министр здравоохранения... 6 029 Просмотров

15:27 Благотворительный спортивный зал для детей открыли в... 5 867 Просмотров

15:00 Қазақстан шекарасы қандай жағдайда жабылады... 5 703 Просмотров

14:18 104 мың гектарға қант қызылшасы егілсе, ішкі нарықты 80... 5 967 Просмотров

13:41 Қаңтар оқиғасы кезінде қанша қару тәркіленді – ҰҚК есеп... 5 911 Просмотров

13:15 Алагузова - Нуртасу Адамбай: Богу не нужна твоя помощь... 17 423 Просмотров

13:14 Жауынгер бір жыл ішінде әскери техниканы ғана емес, қолына... 7 880 Просмотров

13:04 Тамызда өршиді: Денсаулық сақтау министрлігі коронавирус... 5 744 Просмотров

13:02 В отношении руководства ТОО «Казфосфат» начато досудебное... 6 007 Просмотров

12:59 Суицид в Казахстане: 96% случаев самоубийств совершаются... 6 339 Просмотров

12:51 Усовершенствовать военную организацию Казахстана поручил... 5 754 Просмотров

12:49 Закупать уголь заранее призывают казахстанцев... 5 716 Просмотров

12:45 Павлодарда кран жұмысшыны екінші қабаттан итеріп жіберді... 5 759 Просмотров

12:42 Президенттің сынынан кейін ұзаққа созылған жол жөндеу... 5 717 Просмотров

12:38 МӘМС шенеуніктердің жемсауытына айналған – Арман Бейсембаев... 5 937 Просмотров

12:32 Шоу-бизнес өкілдерінің ЛГБТ-ны насихаттайтын «Базз Лайтер»... 6 086 Просмотров





Опрос


«    Сентябрь 2025    »
ПнВтСрЧтПтСбВс
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
2930