3 ноября 2025 г.

Дежурный по стране

В экономике вообще-то есть только два предложения...
Азамат Джолдасбеков, президент АО «Казахстанская фондовая биржа»

Мы в соц сетях:



МӘСЕЛЕ: ЖҰМЫССЫЗ ЖӘНЕ БАСПАНАСЫЗ ЖАСТАР

МӘСЕЛЕ: ЖҰМЫССЫЗ ЖӘНЕ БАСПАНАСЫЗ ЖАСТАР Мемлекет тарапынан жастар мәселелерін шешуге жан-жақты қолдау көрсетіліп жатқаны рас. Бюджеттен қыруар қаржы бөлініп жатқаны да жазылып, айтылып жүр. Дегенмен көптің көкейінде жүрген, көзге кәдімгідей көрініп тұрған жастардың екі мәселесі жайлы сөз қозғағым келіп тұр.

Жұмыссыздық мәселесі. Бұл тек жастардың немесе тек Қазақстандағы ғана мәселе емес. Бірақ солай екен деп қол қусырып отыра беруге де болмайды. Жастардың жұмыссыздығының негізгі себебі соңғы жылдары мамандық бойынша жұмыс істемейтін жастардың көбеюі.

Статистикаға жүгінетін болсақ, Қазақстандағы жас мамандардың 50 пайызы өз мамандығы бойынша жұмыс істемейді. Көпшілік жастар өз мамандығын жетік білмейді және оған селқостықпен қарайды. Жауапкершіліктің жөні бөлек. Сол мамандығын сүйіп таңдамағаны, дұрыстап білім алмағаны, жай диплом үшін оқымағаны үшін ақыр-аяғында жұмыс іздегенде көптеген мәселелерге тап болады.

Теориялық білімді емес практикалық білімді, яғни тәжірибені сұрағандықтан, қазіргі таңда жастар жұмыссыздығы күн санап артып келеді. Бұны біз білім саласындағы реформалардың нәтижесіздігінен көрсек болады.

Келесі - баспана мәселесі. Бұндай мәселе туындауына, әрине, алдыңғы жұмыссыздық мәселесінің де тікелей әсері бар. Алайда баға жағынан, біздің тұрғын үйдің бағалары ұшып тұрғаны рас.

Мысалы, пәтердің әр шаршы метріне еліміздің қалаларындағы орташа бағалар мынадай: Астанада - 354 255 тг, Алматыда - 377 924 тг, Ақтауда - 290 000, Қарағандыда - 207 774 тг, Шымкентте - 198 340 тг. Демек, жастар өздеріне үй аларда ең кемі 40 шаршы метр үй таңдайтын болса, бір бөлмелі үйдің бағасы Астанада - 14 млн тг, Алматыда - 15 млн тг, ал Шымкентте - 8 млн шамасында болады екен.

Ал еліміздегі орташа жалақы көлемін шамамен 150 000 теңге деп алсақ, оның 70% бөлігін ең үнемшіл жастар ішпей-жемей ай сайын пәтер алуға үнемдейтін болса, Астанада - 11 жыл, Алматыда - 14 жыл, ал Шымкентте - 6 жыл баспанасыз жүруіне немесе сонша жылға дейін пәтерге ақша төлеуге тура келеді.

Банктер мен Үкімет тарапанынан жас отбасыларға жеңілдетілген несиелер мен түрлі бағдарламалар ойластырып жатқанын білеміз. Бірақ нарықтағы баспананың бағасы мен орташа жалақының құны сәйкес келмейтіні де үлкен мәселе екенін біліп отырған шығарсыз.

Келесі мақалада осы екі мәселенің шешу жолдарын қарастырамын.

Нұрлан Жанай, Intellect Incubator атты қоғамдық қордың директоры
Просмотров материала: 40 909

Поделиться материалом


10:04 230 миллиардов тенге возвращено государству в рамках дел... 173 520 Просмотров

20:03 Обращение жителей с. Маралды к Президенту РК К.-Ж. Токаеву... 0 Просмотров

12:16 Атырауда мыңнан астам асыл тұқымды еділбай қойы тірідей... 0 Просмотров

11:35 Бұдан былай Алматыда электрлі самокат тек 16 жастан бастап... 0 Просмотров

11:30 Қарағанды облысындағы жол апатынан сегіз адам көз жұмды... 0 Просмотров

11:17 Мұхамедиұлының Ұлттық музейдегі ұрлықтың жаңа эпизодына еш... 173 354 Просмотров

11:01 Биіктен құлап бара жатқан баланы қағып алған оқушыға үш... 172 974 Просмотров

10:47 Қарағандыда тұрғын үй ауласынан шала туылған бала табылды... 173 024 Просмотров

10:25 Ұлттық музей басшылығына қатысты қылмыстық істі... 173 313 Просмотров

18:37 Адвокат Бурхан Жансейтов задержан в Алматы... 11 207 Просмотров

17:38 Объемы производства сахара будут увеличены в семь раз —... 10 345 Просмотров

17:13 Тарифы на комуслуги изменятся в Казахстане... 10 572 Просмотров

16:54 Министр Аймағамбетов балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз... 14 626 Просмотров

16:52 «Қолайлы мектеп». Ұлттық жоба арқылы 582 мектеп бой көтереді... 14 788 Просмотров

16:52 «Суперагенты»: серьезный человек Сека уже ждет вас на IVI... 23 485 Просмотров

16:48 Балабақшаларды лицензиялауды күшейтеміз - министр... 9 928 Просмотров

16:43 Смайылов президенттің үкімет жұмысына қатысты сынына пікір... 7 388 Просмотров

16:42 Хищение средств через платформу АrtSport расследует антикор... 7 229 Просмотров

16:39 Еліміздің басым бөлігінде аптап ыстық болады – ауа райы... 6 050 Просмотров

16:37 Про президентскую критику... 8 252 Просмотров

16:29 Министерство не запрещало показ мультфильма «Базз Лайтер» -... 17 323 Просмотров

16:15 Экология министрлігі киіктердің мекендеу ортасын зерттеуге... 5 994 Просмотров

15:48 Денсаулық сақтау министрлігі аборт жасатуға тыйым салу... 7 384 Просмотров

15:45 Елімізде коммуналдық қызмет тарифтері өзгереді... 6 106 Просмотров

15:41 Капремонт всех роддомов пообещала министр здравоохранения... 6 119 Просмотров

15:27 Благотворительный спортивный зал для детей открыли в... 5 953 Просмотров

15:00 Қазақстан шекарасы қандай жағдайда жабылады... 5 785 Просмотров

14:18 104 мың гектарға қант қызылшасы егілсе, ішкі нарықты 80... 6 043 Просмотров

13:41 Қаңтар оқиғасы кезінде қанша қару тәркіленді – ҰҚК есеп... 5 987 Просмотров

13:15 Алагузова - Нуртасу Адамбай: Богу не нужна твоя помощь... 17 502 Просмотров

13:14 Жауынгер бір жыл ішінде әскери техниканы ғана емес, қолына... 7 975 Просмотров

13:04 Тамызда өршиді: Денсаулық сақтау министрлігі коронавирус... 5 821 Просмотров

13:02 В отношении руководства ТОО «Казфосфат» начато досудебное... 6 098 Просмотров

12:59 Суицид в Казахстане: 96% случаев самоубийств совершаются... 6 433 Просмотров

12:51 Усовершенствовать военную организацию Казахстана поручил... 5 839 Просмотров

12:49 Закупать уголь заранее призывают казахстанцев... 5 793 Просмотров

12:45 Павлодарда кран жұмысшыны екінші қабаттан итеріп жіберді... 5 841 Просмотров

12:42 Президенттің сынынан кейін ұзаққа созылған жол жөндеу... 5 800 Просмотров

12:38 МӘМС шенеуніктердің жемсауытына айналған – Арман Бейсембаев... 6 025 Просмотров

12:32 Шоу-бизнес өкілдерінің ЛГБТ-ны насихаттайтын «Базз Лайтер»... 6 169 Просмотров





Опрос


«    Ноябрь 2025    »
ПнВтСрЧтПтСбВс
 12
3456789
10111213141516
17181920212223
24252627282930