19 августа 2025 г.

Дежурный по стране

В экономике вообще-то есть только два предложения...
Азамат Джолдасбеков, президент АО «Казахстанская фондовая биржа»

Мы в соц сетях:



МӘСЕЛЕ: ЖҰМЫССЫЗ ЖӘНЕ БАСПАНАСЫЗ ЖАСТАР

МӘСЕЛЕ: ЖҰМЫССЫЗ ЖӘНЕ БАСПАНАСЫЗ ЖАСТАР Мемлекет тарапынан жастар мәселелерін шешуге жан-жақты қолдау көрсетіліп жатқаны рас. Бюджеттен қыруар қаржы бөлініп жатқаны да жазылып, айтылып жүр. Дегенмен көптің көкейінде жүрген, көзге кәдімгідей көрініп тұрған жастардың екі мәселесі жайлы сөз қозғағым келіп тұр.

Жұмыссыздық мәселесі. Бұл тек жастардың немесе тек Қазақстандағы ғана мәселе емес. Бірақ солай екен деп қол қусырып отыра беруге де болмайды. Жастардың жұмыссыздығының негізгі себебі соңғы жылдары мамандық бойынша жұмыс істемейтін жастардың көбеюі.

Статистикаға жүгінетін болсақ, Қазақстандағы жас мамандардың 50 пайызы өз мамандығы бойынша жұмыс істемейді. Көпшілік жастар өз мамандығын жетік білмейді және оған селқостықпен қарайды. Жауапкершіліктің жөні бөлек. Сол мамандығын сүйіп таңдамағаны, дұрыстап білім алмағаны, жай диплом үшін оқымағаны үшін ақыр-аяғында жұмыс іздегенде көптеген мәселелерге тап болады.

Теориялық білімді емес практикалық білімді, яғни тәжірибені сұрағандықтан, қазіргі таңда жастар жұмыссыздығы күн санап артып келеді. Бұны біз білім саласындағы реформалардың нәтижесіздігінен көрсек болады.

Келесі - баспана мәселесі. Бұндай мәселе туындауына, әрине, алдыңғы жұмыссыздық мәселесінің де тікелей әсері бар. Алайда баға жағынан, біздің тұрғын үйдің бағалары ұшып тұрғаны рас.

Мысалы, пәтердің әр шаршы метріне еліміздің қалаларындағы орташа бағалар мынадай: Астанада - 354 255 тг, Алматыда - 377 924 тг, Ақтауда - 290 000, Қарағандыда - 207 774 тг, Шымкентте - 198 340 тг. Демек, жастар өздеріне үй аларда ең кемі 40 шаршы метр үй таңдайтын болса, бір бөлмелі үйдің бағасы Астанада - 14 млн тг, Алматыда - 15 млн тг, ал Шымкентте - 8 млн шамасында болады екен.

Ал еліміздегі орташа жалақы көлемін шамамен 150 000 теңге деп алсақ, оның 70% бөлігін ең үнемшіл жастар ішпей-жемей ай сайын пәтер алуға үнемдейтін болса, Астанада - 11 жыл, Алматыда - 14 жыл, ал Шымкентте - 6 жыл баспанасыз жүруіне немесе сонша жылға дейін пәтерге ақша төлеуге тура келеді.

Банктер мен Үкімет тарапанынан жас отбасыларға жеңілдетілген несиелер мен түрлі бағдарламалар ойластырып жатқанын білеміз. Бірақ нарықтағы баспананың бағасы мен орташа жалақының құны сәйкес келмейтіні де үлкен мәселе екенін біліп отырған шығарсыз.

Келесі мақалада осы екі мәселенің шешу жолдарын қарастырамын.

Нұрлан Жанай, Intellect Incubator атты қоғамдық қордың директоры
Просмотров материала: 40 791

Поделиться материалом


10:04 230 миллиардов тенге возвращено государству в рамках дел... 162 325 Просмотров

20:03 Обращение жителей с. Маралды к Президенту РК К.-Ж. Токаеву... 0 Просмотров

12:16 Атырауда мыңнан астам асыл тұқымды еділбай қойы тірідей... 0 Просмотров

11:35 Бұдан былай Алматыда электрлі самокат тек 16 жастан бастап... 0 Просмотров

11:30 Қарағанды облысындағы жол апатынан сегіз адам көз жұмды... 0 Просмотров

11:17 Мұхамедиұлының Ұлттық музейдегі ұрлықтың жаңа эпизодына еш... 162 146 Просмотров

11:01 Биіктен құлап бара жатқан баланы қағып алған оқушыға үш... 161 780 Просмотров

10:47 Қарағандыда тұрғын үй ауласынан шала туылған бала табылды... 161 820 Просмотров

10:25 Ұлттық музей басшылығына қатысты қылмыстық істі... 162 110 Просмотров

18:37 Адвокат Бурхан Жансейтов задержан в Алматы... 10 544 Просмотров

17:38 Объемы производства сахара будут увеличены в семь раз —... 9 686 Просмотров

17:13 Тарифы на комуслуги изменятся в Казахстане... 9 896 Просмотров

16:54 Министр Аймағамбетов балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз... 13 737 Просмотров

16:52 «Қолайлы мектеп». Ұлттық жоба арқылы 582 мектеп бой көтереді... 13 918 Просмотров

16:52 «Суперагенты»: серьезный человек Сека уже ждет вас на IVI... 22 704 Просмотров

16:48 Балабақшаларды лицензиялауды күшейтеміз - министр... 9 514 Просмотров

16:43 Смайылов президенттің үкімет жұмысына қатысты сынына пікір... 7 159 Просмотров

16:42 Хищение средств через платформу АrtSport расследует антикор... 7 018 Просмотров

16:39 Еліміздің басым бөлігінде аптап ыстық болады – ауа райы... 5 837 Просмотров

16:37 Про президентскую критику... 8 005 Просмотров

16:29 Министерство не запрещало показ мультфильма «Базз Лайтер» -... 17 120 Просмотров

16:15 Экология министрлігі киіктердің мекендеу ортасын зерттеуге... 5 788 Просмотров

15:48 Денсаулық сақтау министрлігі аборт жасатуға тыйым салу... 7 164 Просмотров

15:45 Елімізде коммуналдық қызмет тарифтері өзгереді... 5 894 Просмотров

15:41 Капремонт всех роддомов пообещала министр здравоохранения... 5 902 Просмотров

15:27 Благотворительный спортивный зал для детей открыли в... 5 739 Просмотров

15:00 Қазақстан шекарасы қандай жағдайда жабылады... 5 580 Просмотров

14:18 104 мың гектарға қант қызылшасы егілсе, ішкі нарықты 80... 5 836 Просмотров

13:41 Қаңтар оқиғасы кезінде қанша қару тәркіленді – ҰҚК есеп... 5 784 Просмотров

13:15 Алагузова - Нуртасу Адамбай: Богу не нужна твоя помощь... 17 291 Просмотров

13:14 Жауынгер бір жыл ішінде әскери техниканы ғана емес, қолына... 7 737 Просмотров

13:04 Тамызда өршиді: Денсаулық сақтау министрлігі коронавирус... 5 614 Просмотров

13:02 В отношении руководства ТОО «Казфосфат» начато досудебное... 5 877 Просмотров

12:59 Суицид в Казахстане: 96% случаев самоубийств совершаются... 6 207 Просмотров

12:51 Усовершенствовать военную организацию Казахстана поручил... 5 616 Просмотров

12:49 Закупать уголь заранее призывают казахстанцев... 5 593 Просмотров

12:45 Павлодарда кран жұмысшыны екінші қабаттан итеріп жіберді... 5 629 Просмотров

12:42 Президенттің сынынан кейін ұзаққа созылған жол жөндеу... 5 583 Просмотров

12:38 МӘМС шенеуніктердің жемсауытына айналған – Арман Бейсембаев... 5 816 Просмотров

12:32 Шоу-бизнес өкілдерінің ЛГБТ-ны насихаттайтын «Базз Лайтер»... 5 956 Просмотров





Опрос


«    Август 2025    »
ПнВтСрЧтПтСбВс
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031