3 декабря 2024 г.

Дежурный по стране

В экономике вообще-то есть только два предложения...
Азамат Джолдасбеков, президент АО «Казахстанская фондовая биржа»

Мы в соц сетях:



Теңгелік салымдарды қорғау бағдарламасы қалай жұмыс істейді: сұрақ және жауап

01 апрель 2022, 16:12
Теңгелік салымдарды қорғау бағдарламасы қалай жұмыс істейді: сұрақ және жауап
2022 жылдың ақпан айында Ұлттық Банк пен ҚР Үкіметі теңгелік салымдарды қорғауға бағытталған бағдарлама жариялады.

Үкімет пен Ұлттық Банктің бірлескен мәлімдемесіне сәйкес, теңге депозиттеріне банк төлейтін пайыздық мөлшерлемеден тыс, мемлекеттен салым сомасының 10%-ы көлемінде біржолғы сыйақы (өтемақы) есептеледі. Бағдарламаны әзірлеушілердің мұндағы мақсаты – қазақстандық салымшыларға қолдау көрсету және қаржы жүйесінің тұрақтылығын қамтамасыз ету.

Бағдарламаның шарты тиісті нормативтік-құқықтық актіде көрсетіледі. Акт жобасы әзірленіп, екініші деңгейлі банктермен талқыланды. Келісім орнатып, әрі қарай бекіту үшін Үкіметке жолданды. Жоба Үкіметпен бекітілгеннен кейін бағдарламаның қорытынды шарттары жарияланады.

Алайда, бұған қарамастан, Ұлттық Банк қазірдің өзінде бағдарлама төңірегінде туындайтын сұрақтарға жауап беруге дайын.

Теңге депозиті бойынша 10% өтемақы алуға кімдер құқылы?

Салым сомасының 10%-ы көлемінде өтемақы (мемлекеттен біржолғы сыйақы) алуға қазақстандық банктің әр салымшысы, яғни, жеке тұлғалардың да, сол сияқты жеке кәсіпкерлердің де құқығы бар.

Өтемақы 2022 жылдың 23 ақпанынан кешіктірілмей (яғни бірлескен мәлімдеме жарияланған 2022 жылғы 24 ақпанның басында) ашылған және осы мерзімге қалдық сомасы болған теңгелік салымдар бойынша төленеді.

2022 жылдың 23 ақпанынан бастап келесі 12 айда, яғни 2023 жылдың 24 ақпанына дейін депозитті банкте сақтау – өтемақы төлеу үшін міндетті талап.

Қандай салымдар бойынша өтемақы алуға болады?

Теңгелік салымдарды қорғау бағдарламасы кең таралған барлық салымға қолданылады.

Олар:

-жинақ салымдары;

-Қазақстанның депозиттерге кепілдік беру қорының жіктемесіндегі мерзімді, сондай-ақ мерзімсіз салымдар;

-«Отбасы» банктегі салымдар, мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі аясындағы салымдар (AQYL депозиттері).

Ақша қашан төлене бастайды?

Біржолғы сыйақы 2023 жылдың 23 ақпанынан кейін есептеледі, ал төлем жүргізу кезеңі туралы тиісті НҚА жарияланғаннан кейін ғана белгілі болады.

Үкімет пен Ұлттық Банктің бірлескен мәлімдемесіне сәйкес, 10% өтемақы бюджет қаражатынан төленеді.

Өтемақы алу үшін өтініш беру қажет пе?

Теңгелік депозиттерді қорғау бағдарламасы өтініш беру сипатында болуы мүмкін, яғни салымшылар банкке жазбаша нұсқада немесе онлайн-сервистер арқылы өтініш беруі қажет.

Алайда, бұл бойынша қорытынды шарттар, оның ішінде бағдарлама өтінім беру сипатында бола ма немесе өтемақы барлық салымшыға әдепкі қалпы бойынша есептеле ме, ол туралы НҚА жобасы бекітілгеннен кейін ғана белгілі болады. Ол үшін ресми ресурстарда жарияланатын жаңалықтарды бақылап отыруға кеңес береміз.

Қазіргі уақытта өтініштер қабылданбайды.

Төлем картасындағы ірі сомаға 10% өтемақы есептелуі мүмкін бе?

Теңгелік депозиттерді қорғау бағдарламасы төлем карталарында сақталатын ақшаға, сол сияқты ағымдағы шоттарға да қолданылмайды.

Тағы қандай ерекшеліктер бар?

Төлем карталарынан басқа, банк депозиттерінің жинақтауға және көбейтуге емес, есеп айырысу жүргізуге арналған кейбір түрлері үшін де мұндай өтемақы төленбейді. Бұл, негізінен, сыйақы төлеу қарастырылмаған немесе ең төменгі пайыздық мөлшерлемені көздейтін салымдар, атап айтқанда:

- шартты депозиттер;

- талап етілгенге дейінгі депозиттер (әдетте, сыйақы мөлшерлемесі жылдық 0,1%-дан аспайтын мерзімсіз салымдар).

Мемлекеттен төленетін өтемақы мөлшері шектеулі ме?

Өтемақы сомасы тек 20 миллион теңгеден асатын ірі салымдар үшін ғана шектеулі. Сыйақының ең жоғарғы сомасы 2 млн теңгені құрайды, яғни 20 миллион теңгенің 10%-ы мөлшерінде.

Банктік пайыздық сыйақы қалай болады?

Теңгелік депозиттер бойынша өтемақы – бұл депозит сомасының 10%-ы мөлшеріндегі біржолғы сыйақы. Бұл төлем банктік салым шартында айқындалған депозит бойынша жүргізілетін сыйақыға жатпайды.

Егер салымшы депозитті 12 ай ішінде толықтырған болса, өтемақы қалай есептеледі?

Егер салымшы депозитті толықтырған болса және ақшаны шешіп алмаған болса, онда сыйақы 2022 жылғы 23 ақпанның соңындағы қалдық сомаға есептеледі. Естеріңізге саламыз, 20 млн теңгеден асатын ірі көлемдегі салымдар бойынша 10% сыйақы тек 20 млн теңгеге ғана есептеледі.

Егер депозитті толықтыру және ішінара мерзімінен бұрын шешіп алу жүргізілген болса, өтемақы мөлшері қалай есептеледі?

Егер салымшы ақшаны депозиттен ішінара шешіп алған болса, онда төленетін өтемақы барлық алынғанды және толықтыруларды ескере отырып, 2022 жылғы 23 ақпаннан бастап 2023 жылғы 23 ақпанның соңына дейінгі кезең үшін депозиттегі ақша қалдығының ең төменгі сомасының 10%-ын құрайды. Тағы естеріңізге саламыз, депозиттің 20 млн теңге көлеміндегі максималды сомасы ғана ескеріледі.

Егер депозит 2022 жылғы 23 ақпаннан 2023 жылғы 24 ақпанға дейінгі аралықта жабылған болса, өтемақы төлене ме?

Егер салымшы 12 ай өткенге дейін депозитті толық шешіп алса, өтемақы төленбейді. Мерзімін созу объективті түрде мүмкін емес депозиттер бойынша сыйақыларды есептеу шарттары әлі нақтыланып жатыр.

Егер депозит мерзімі 2022 жылдың 23 ақпаны мен 2023 жылдың 23 ақпанын қоса алғандағы кезеңде аяқталса, салымшы өтемақыға үміттене ала ма?

Егер депозиттің аяқталу күні 2022 жылғы 23 ақпаннан бастап 2023 жылғы 23 ақпанды қоса алғандағы кезеңге сәйкес келетін болса, онда бағдарламаның талаптарына сәйкес болу үшін салым ұзартылуға тиіс. Әдетте, банктер автоматты түрде өз клиенттерінің салымдарын ұзартады. Қысқа мерзімді (мысалы, 3-6 ай) салымдар үшін мұндай автоматты ұзартулар бірнеше рет жүргізілуі мүмкін. Демек, салым шартының жаңа аяқталу күні 2023 жылғы 23 ақпаннан кейінгі кез келген күнге түсуге тиіс.

Депозитті қандай мөлшерлемемен ұзартқан дұрыс?

Іс жүзінде салымдардың мерзімін ұзарту банкте сол депозит өнімі бойынша дәл сол уақытта қолданыста болатын мөлшерлеме бойынша жүргізіледі. Банктер салымдар бойынша сыйақы мөлшерлемесін, әдетте, ҚДКБҚ депозиттер бойынша ұсынатын сыйақы мөлшерлемелеріне бағдарлап (көтермей), ішкі депозиттік саясатқа сүйеніп, өз бетінше белгілейді.

Банктік салым шарты талаптарының сақталуына қатысты банкке кінәрат-талап болса, қайда жүгінуге болады?

Егер банкпен арада келіспеушіліктер туындаса, салымшылар Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің Қаржы қызметін пайдаланушылар құқығын қорғау департаментіне жүгіне алады.

Дереккөз: nationalbank.kz
Просмотров материала: 853

Поделиться материалом


10:04 230 миллиардов тенге возвращено государству в рамках дел... 124 917 Просмотров

20:03 Обращение жителей с. Маралды к Президенту РК К.-Ж. Токаеву... 0 Просмотров

12:16 Атырауда мыңнан астам асыл тұқымды еділбай қойы тірідей... 0 Просмотров

11:35 Бұдан былай Алматыда электрлі самокат тек 16 жастан бастап... 0 Просмотров

11:30 Қарағанды облысындағы жол апатынан сегіз адам көз жұмды... 0 Просмотров

11:17 Мұхамедиұлының Ұлттық музейдегі ұрлықтың жаңа эпизодына еш... 124 747 Просмотров

11:01 Биіктен құлап бара жатқан баланы қағып алған оқушыға үш... 124 392 Просмотров

10:47 Қарағандыда тұрғын үй ауласынан шала туылған бала табылды... 124 420 Просмотров

10:25 Ұлттық музей басшылығына қатысты қылмыстық істі... 124 724 Просмотров

18:37 Адвокат Бурхан Жансейтов задержан в Алматы... 8 559 Просмотров

17:38 Объемы производства сахара будут увеличены в семь раз —... 7 729 Просмотров

17:13 Тарифы на комуслуги изменятся в Казахстане... 7 804 Просмотров

16:54 Министр Аймағамбетов балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз... 11 010 Просмотров

16:52 «Қолайлы мектеп». Ұлттық жоба арқылы 582 мектеп бой көтереді... 11 158 Просмотров

16:52 «Суперагенты»: серьезный человек Сека уже ждет вас на IVI... 20 522 Просмотров

16:48 Балабақшаларды лицензиялауды күшейтеміз - министр... 8 357 Просмотров

16:43 Смайылов президенттің үкімет жұмысына қатысты сынына пікір... 6 664 Просмотров

16:42 Хищение средств через платформу АrtSport расследует антикор... 6 558 Просмотров

16:39 Еліміздің басым бөлігінде аптап ыстық болады – ауа райы... 5 369 Просмотров

16:37 Про президентскую критику... 7 480 Просмотров

16:29 Министерство не запрещало показ мультфильма «Базз Лайтер» -... 16 669 Просмотров

16:15 Экология министрлігі киіктердің мекендеу ортасын зерттеуге... 5 337 Просмотров

15:48 Денсаулық сақтау министрлігі аборт жасатуға тыйым салу... 6 681 Просмотров

15:45 Елімізде коммуналдық қызмет тарифтері өзгереді... 5 444 Просмотров

15:41 Капремонт всех роддомов пообещала министр здравоохранения... 5 442 Просмотров

15:27 Благотворительный спортивный зал для детей открыли в... 5 279 Просмотров

15:00 Қазақстан шекарасы қандай жағдайда жабылады... 5 128 Просмотров

14:18 104 мың гектарға қант қызылшасы егілсе, ішкі нарықты 80... 5 370 Просмотров

13:41 Қаңтар оқиғасы кезінде қанша қару тәркіленді – ҰҚК есеп... 5 307 Просмотров

13:15 Алагузова - Нуртасу Адамбай: Богу не нужна твоя помощь... 16 834 Просмотров

13:14 Жауынгер бір жыл ішінде әскери техниканы ғана емес, қолына... 7 188 Просмотров

13:04 Тамызда өршиді: Денсаулық сақтау министрлігі коронавирус... 5 157 Просмотров

13:02 В отношении руководства ТОО «Казфосфат» начато досудебное... 5 378 Просмотров

12:59 Суицид в Казахстане: 96% случаев самоубийств совершаются... 5 710 Просмотров

12:51 Усовершенствовать военную организацию Казахстана поручил... 5 130 Просмотров

12:49 Закупать уголь заранее призывают казахстанцев... 5 145 Просмотров

12:45 Павлодарда кран жұмысшыны екінші қабаттан итеріп жіберді... 5 185 Просмотров

12:42 Президенттің сынынан кейін ұзаққа созылған жол жөндеу... 5 112 Просмотров

12:38 МӘМС шенеуніктердің жемсауытына айналған – Арман Бейсембаев... 5 343 Просмотров

12:32 Шоу-бизнес өкілдерінің ЛГБТ-ны насихаттайтын «Базз Лайтер»... 5 494 Просмотров





Опрос


«    Декабрь 2024    »
ПнВтСрЧтПтСбВс
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031