6 ноября 2024 г.

Дежурный по стране

В экономике вообще-то есть только два предложения...
Азамат Джолдасбеков, президент АО «Казахстанская фондовая биржа»

Мы в соц сетях:



Жастарды медиаақпараттарды сыни бағалауға үйретуіміз қажет - Мәжіліс депутаты Г.Ықсанова

25 декабрь 2013, 19:28
Жастарды медиаақпараттарды сыни бағалауға үйретуіміз қажет - Мәжіліс депутаты Г.Ықсанова Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаев өз сөздерінде халықтың компьютерлік сауаттылығын арттыру қажеттігі турасында айтып, барша қазақстандықтарды ақпараттық технологияларды белсенді игеруге шақырып келеді. Соңғы 10 жылдың ішінде ақпараттану деңгейі ерекше мәнге ие болу үстінде.

Бұл ретте, өсіп келе жатқан жас буынның дүниетанымы тек қана қарапайым білім беру үдерісінен, отбасылық құндылықтардан және дәстүрлі БАҚ-тардан алған ақпараты негізінде қалыптасып отырған жоқ. Сонымен бірге басқа да ақпарат көздерінен, әсіресе оның ең бастысы Ғаламтордан мол ақпарат алуда. ҚазАқпарат тілшісіне берген сұхбатында ҚР Парламенті Мәжілісінің депутаты, «Нұр Отан» партиясы фракциясының мүшесі Гүлнәр Ықсанова аталған салада орын алып отырған бірқатар проблемаларды қозғады.

- Гүлнәр Мұстақымқызы, бүгінгі таңда сөз Ғаламтордан ақпарат алу турасында ғана болып отырған жоқ. Сонымен бірге «медиа білім алу» туралы да айтылуда. Осыған орай біздердің алдымызда қандай преспектива бар?

- Шындығында бүгінде «параллель мектеп» термины бар. Ол аталған проблеманың өршіп келе жатқандығын көрсетеді. Білім беру мен дәстүрлі БАҚ байыпты бәсекелеске тап болып отыр. Бұл - ақпараттық технологиялармен тұрақты түрде жаңартылып отыратын жаңа ақпараттық орта. Бірақ, ең алдымен ғылыми-техникалық прогресс жаһандық коммуникацияның әмбебап тәсіл табуына мүмкіндік берді. Кітап, кино, музыка, театр, БАҚ сынды дәстүрлі білім көздерінің қатарын ұялы байланыс, ғаламтор, сандық телеарна, компьютер сияқты жаңа бағыттар толықтырды. Ақпараттық ортаның өзгеріске ұшырауы ең бірінші жастарға әсер еткендігі сөзсіз. Жастар ендігі уақытта еш қиындықсыз әлеммен байланысқа шығып, сөйлесе, өзінің шығармашылық идеяларымен бөлісе алады. Ал өзіндік бағыт таңдау, өзінің жеке шынайы әлемін қалыптастыру мүмкіншілігі жастарды одан әрі еліктіре түсетіндігі түсінікті.

- Демек, жастарда коммуникативтік кеңістік пайда болып отыр. Ал бұл жастарға не береді?

- Ғаламтордың виртуалды шындығы біртіндеп заманауи адамның ерекше тіршілік ету ортасына айналып келеді. Дәл осы орта тақау арада өзіндік бірегейлік, өзін-өзі жүзеге асыру және коммуникативтік кеңістік қалыптастыру векторларының біріне айналады. Бұл қазіргі таңда тұлғаның социумда жемісті ықпалдасуы үшін қажет. Жастардың жаңа мүмкіншіліктерді пайдалана алуы ең алдымен өзіне тікелей байланысты екендігі анық. Дегенмен, онда мемлекеттің де қоғамның да үлесі бар. Жастар аудиториясының медиалық тәлім-тәрбиесі саналы әрі ондай да болмауы мүмкін. Саналы медиалық тәлім-тәрбие барынша сауатты аудиторияның өзіне ұсылған контентті сыни бағалай алатындығын көрсетіп отыр. Жастар ақпараттық қолдау жеткілікті әрі барлық жағдай жасалған кезде өзінің өздіксіз білім алуын жемісті жүзеге асыра алады.

- Жастардың медиалық тәлім-тәрбиесі саналы болуына қалай қол жеткізуге болады?

Ол тек медиаконтентті тұтынып қана қоймай, сонымен бірге оны сыни бағалауды үйренуі тиіс, медиақпаратты шығармашылық тұрғыда пайдаланушыға айналуы қажет. Ал ол үшін оған сәйкесінше медиа білім беру керек әрі мұны мектеп кезінен қолға алған дұрыс. Балалар мәліметтер алу, медиаконтент шығару, олармен алмасу үшін жаңа технологияларды тиімді пайдалана білуі қажет. Ең бастысы, оңтайлы таңдау, тану әрі кей жағдайда агрессивті не болмаса қауіпті сипаттағы медиаконтентті сыни бағалай алуы керек. Мәселен, Ұлыбританияда медиа білім беру саласындағы педагогикалық стратегияға сәйкес педагогтер ең алдымен медиа арқылы адамның жеке тұлғасын дамытуға, шығармашылық әрі коммуникативтік қабілетін, сонымен бірге сыни ойлай білуін, түсінуін, медиамәтінді сараптап, бағалай алуын қалыптастыруға баса назар аударылады.

Медиалық тәлім-тәрбие оқушылар мен студенттерде жалпы білім беру барысында мектепте, колледждерде, ЖОО-ларда қалыптасуы тиіс. Оны негізгі пәндермен бірге, сондай-ақ жастар орталықтарында дербес оқытуға да болады.

- Кейде жас буын көзбе көз сөйлесуден, сондай-ақ жазудан әрі оқудан қалуы мүмкін деген қауіптің де айтылып қалатындығы белгілі. Сіздің көзқарасыңызша, мұндай нұсқа қаншалықты шындыққа жақын?

- Шынында жастар кітапты емес, олардың электронды нұсқасын оқуды қолайлы көреді, ал интернет-ресурстар журналист кадрларды кәсіби дайындауда арнайы бағытқа айналып отыр. Интернет-блоктар қашықтықтар мен түрлі мәдениеттер тосқауыл бола алмайтын ақпаратты жедел әрі тиімді алмасуға мүмкіндік береді.

Қазақстанда ғаламтордың пайда болуының салдарынан жастардың аз оқитындығы рас. Дегенмен бұл ретте көмекке жас оқырмандар үшін мүлдем жаңа мүмкіншіліктер ашатын әрі кітапхана қызметін кеңінен енгізуді қола алған интернет технологиялардың өзі-ақ көмекке келеді. Айтпақшы, бұл технологиялар жастардың кітапқа, мұражай мен театрға қызығушылығын туындата алады.

- Жастардың білім алуын кеңейту үшін ғаламторды тағы қалай қолдануға болады?

- Тиісінше ыңғайы болған жағдайда интернет жастардың мәдениетпен араласуына демеу бола алады. Мәселен, қазіргі уақытта виртуалды мұражай дамуда, электронды нұсқада әлемнің көптеген танымал мұражайлары ұсынылған. Қазіргі әлемде шетел тілдерін білу де зор маңызға ие болып келеді. Бүгінде электронды нұсқада оқу материалдарын алуға, шетел тілдерін мультимедиалық нысанда оқуға әрі интерактивті жаттығуларға машықтануға мүмкіндік бар. Шетел тілдерін қашықтан оқу да қолжетімді болып келеді.

- Сіз әңгіме барысында Ғаламторда агрессивті әрі қауіпті контенттердің де кездесетіндігін атап өттіңіз. Ал жастардың дәл сондай ақпаратты таңдамауы үшін не істеу қажет?

- Әрине, Ғаламторда ғылым қоғамдастық қалыптастырған ақпараттың бір бөлігі ғана бар, ал қалғандары стихиялық түрде толықтырылған. Сондықтан да осы ерекшелікті қаперде ұстау қажет. Жастардың медиаақпаратты сыни бағалай білуі, сараптай алуы, оны бара-бар қабылдай алуы аса маңызды. Біздің жаңа сын-қатерлерге қаншалықты тиімді жауап бере алатындығымызға біздің болашағымыз тәуелді. Контенттің басым бөлігі барынша төмен кәсіби деңгейге, ең бастысы төмен мәдени деңгейге ие. Бұл негізгі тәуекелдерді қалыптастырады - соның салдарынан жас буынның құндылықтар мен моральдық-өнегелік координаттың басқа жүйесін алу қаупі туындайды. Өсіп келе жатқан жастар үшін барынша тартымды болып отырған ақпараттық технологиялар тек қана көңіл көтеру емес, сонымен бірге білім алу құралы болуы үшін мемлекет бұл саламен айналысатын жаңа институттардың құрылуына қол ұшын созуы тиіс.

- Сұхбатыңызға рахмет!

Автор: Марлан Жиембай, Қазақпарат
Просмотров материала: 2 354

Поделиться материалом


10:04 230 миллиардов тенге возвращено государству в рамках дел... 120 834 Просмотров

20:03 Обращение жителей с. Маралды к Президенту РК К.-Ж. Токаеву... 0 Просмотров

12:16 Атырауда мыңнан астам асыл тұқымды еділбай қойы тірідей... 0 Просмотров

11:35 Бұдан былай Алматыда электрлі самокат тек 16 жастан бастап... 0 Просмотров

11:30 Қарағанды облысындағы жол апатынан сегіз адам көз жұмды... 0 Просмотров

11:17 Мұхамедиұлының Ұлттық музейдегі ұрлықтың жаңа эпизодына еш... 120 668 Просмотров

11:01 Биіктен құлап бара жатқан баланы қағып алған оқушыға үш... 120 313 Просмотров

10:47 Қарағандыда тұрғын үй ауласынан шала туылған бала табылды... 120 332 Просмотров

10:25 Ұлттық музей басшылығына қатысты қылмыстық істі... 120 646 Просмотров

18:37 Адвокат Бурхан Жансейтов задержан в Алматы... 8 359 Просмотров

17:38 Объемы производства сахара будут увеличены в семь раз —... 7 538 Просмотров

17:13 Тарифы на комуслуги изменятся в Казахстане... 7 596 Просмотров

16:54 Министр Аймағамбетов балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз... 10 764 Просмотров

16:52 «Қолайлы мектеп». Ұлттық жоба арқылы 582 мектеп бой көтереді... 10 899 Просмотров

16:52 «Суперагенты»: серьезный человек Сека уже ждет вас на IVI... 20 112 Просмотров

16:48 Балабақшаларды лицензиялауды күшейтеміз - министр... 8 265 Просмотров

16:43 Смайылов президенттің үкімет жұмысына қатысты сынына пікір... 6 625 Просмотров

16:42 Хищение средств через платформу АrtSport расследует антикор... 6 530 Просмотров

16:39 Еліміздің басым бөлігінде аптап ыстық болады – ауа райы... 5 335 Просмотров

16:37 Про президентскую критику... 7 425 Просмотров

16:29 Министерство не запрещало показ мультфильма «Базз Лайтер» -... 16 450 Просмотров

16:15 Экология министрлігі киіктердің мекендеу ортасын зерттеуге... 5 299 Просмотров

15:48 Денсаулық сақтау министрлігі аборт жасатуға тыйым салу... 6 649 Просмотров

15:45 Елімізде коммуналдық қызмет тарифтері өзгереді... 5 418 Просмотров

15:41 Капремонт всех роддомов пообещала министр здравоохранения... 5 405 Просмотров

15:27 Благотворительный спортивный зал для детей открыли в... 5 250 Просмотров

15:00 Қазақстан шекарасы қандай жағдайда жабылады... 5 093 Просмотров

14:18 104 мың гектарға қант қызылшасы егілсе, ішкі нарықты 80... 5 340 Просмотров

13:41 Қаңтар оқиғасы кезінде қанша қару тәркіленді – ҰҚК есеп... 5 274 Просмотров

13:15 Алагузова - Нуртасу Адамбай: Богу не нужна твоя помощь... 16 623 Просмотров

13:14 Жауынгер бір жыл ішінде әскери техниканы ғана емес, қолына... 7 145 Просмотров

13:04 Тамызда өршиді: Денсаулық сақтау министрлігі коронавирус... 5 129 Просмотров

13:02 В отношении руководства ТОО «Казфосфат» начато досудебное... 5 348 Просмотров

12:59 Суицид в Казахстане: 96% случаев самоубийств совершаются... 5 670 Просмотров

12:51 Усовершенствовать военную организацию Казахстана поручил... 5 095 Просмотров

12:49 Закупать уголь заранее призывают казахстанцев... 5 112 Просмотров

12:45 Павлодарда кран жұмысшыны екінші қабаттан итеріп жіберді... 5 160 Просмотров

12:42 Президенттің сынынан кейін ұзаққа созылған жол жөндеу... 5 077 Просмотров

12:38 МӘМС шенеуніктердің жемсауытына айналған – Арман Бейсембаев... 5 315 Просмотров

12:32 Шоу-бизнес өкілдерінің ЛГБТ-ны насихаттайтын «Базз Лайтер»... 5 460 Просмотров





Опрос


«    Ноябрь 2024    »
ПнВтСрЧтПтСбВс
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
252627282930