Суармалы егіншілікте суды айрықша тиімсіз пайдалану деректері бар – Нұржігітов
Су ресурстары және ирригация министрі Нұржан Нұржігітов Мәжілістің комитет отырысында ауыл шаруашылығы саласында суды үнемдеу жылай айтты, деп хабарлайды Azattyq Ruhy.
«Ауыл шаруашылығындағы суды үнемдеу мәселесі өзекті болып қала береді. Ауыл шаруашылығының суды тұтыну үлесі жалпы су қабылдаудың 65%-ын құрайды. Орташа алғанда, 2020 жылдан 2022 жылға дейін ауыл шаруашылығының қажеттіліктеріне су алу 14,2 текше шақырымды құрайды. Оның 77%-ы тұрақты суару қажеттіліктеріне 1,9 млн гектар аумақта пайдаланылды, ал қалған 3,6 текше шақырым жайылымдарды суару, шабындық шығанағы, ауыл шаруашылығымен сумен жабдықтау және суландыру арасында бөлінді», — деді Нұржігітов.
Министрдің айтуынша, 2020 жылдан бастап ауыл шаруашылығында су алуға шығынның іс жүзінде өзгермейтін арақатынасы кезінде суаруға су алудың төмендеуі байқалады.
«Осылайша, су алу және өнімсіз шығындар деңгейі туралы статистика суармалы егіншілікте суды айрықша тиімсіз пайдалану дерегі бар екенін көрсетеді. Жағдайды түзету үшін ең шешуші және шұғыл шаралар қажет. Ең алдымен, суды үнемдеудің озық технологияларын енгізуді жеделдету қажет. Мәселен, бүгінде суармалы жерлердің 1,9 млн гектарынан су үнемдеу технологиялары тек 16%-на (312,2 мың га) қолданылады. Бұл қазіргі таңда өте қолайсыз», — деді министр.
Ал фермерлерді су үнемдеу технологияларын қолдануға ынталандыру үшін Ауыл шаруашылығы министрлігімен бірлесіп суару жүйелерін құруға, тамшылатып және жаңбырлатып суару жабдықтарын сатып алуға жұмсалатын шығыстарды субсидиялау үлесін 50%-дан 80%-ға дейін ұлғайту жөніндегі жұмыстар басталған.
«Бұл 2030 жылға қарай су үнемдеу технологияларын қолдана отырып, суармалы жерлердің алаңдарын 1,3 млн гектарға немесе 50%-ға дейін жеткізуге ықпал ететін болады. Қазақстандық Су шаруашылығы ғылыми-зерттеу институтының бағалауы бойынша шамамен 2,1 текше шақырым суды үнемдеуге, сондай-ақ ауыл шаруашылығы өнімінің өнімділігін 1,5-2,0 есеге арттыруға мүмкіндік береді», — деді ол.
