Ғылым және техника

Қаржы технологиялардағы заттар интернеті

Қазіргі әлемде қаржы технологиялары индустриясы қаржылық қызметтердің өзгеруіне байланысты айтарлықтай өзгерді. Соңғы 5 жылда заттар интернетін (IoT) пайдалану қазақстандықтардың өміріне айтарлықтай әсер етті. 

J’son & Partners Consulting зерттеу компаниясының бұрынғы бағалауы бойынша, Қазақстандағы «Заттар интернеті» нарығының көлемі CAGR-мен 21,2%-ға өседі және 2024 жылдың соңына қарай 2019 жылғы нарық көлемімен салыстырғанда үш есе өседі.

Күнделікті өмірде IoT трансформациясы тауарлар мен қызметтерге ақы төлеу, сондай-ақ әртүрлі қаржылық операцияларды жүргізу үшін ұялы телефондарды жиі пайдаланудан көрініс тапты. Оның ішінде мобильді төлем терминалдары, кассалық терминалдар, биометриялық сәйкестендіру және басқа құрылғылардың қолданысы кеңінен таралды.

Қолма-қол ақшасыз төлем жасау әдісі

 10 жыл бұрын кәдімгі азық-түлік дүкенінен QR қолданбай сүт сатып алуды елестету қиын болды. Көбінесе адамдар сатып алуды қолма-қол ақшамен немесе банк карталары арқылы төлейтін.

Енді қолма-қол ақшамен жасалатын операциялар өткеннің еншісінде қалды. Сонымен қатар, тіпті несиелік / дебеттік карталар да ескіріп жатыр. Қазіргі заманғы IoT төлем жүйелері біздің өмірімізге терең енгені соншалық, адамдар телефон, сағат, білезік, смарт-әшекейлер және т. б. арқылы төлей бастады.

Сонымен қатар, осындай құрылғылардың көмегімен тұтынушылар өздерінің несиелік тарихын, ағымдағы ақша балансын және басқаларын онлайн режимінде тексере бастады. Технологиялық инновация, әрине, адамның өмірін жеңілдетті. Ол тезірек төлем жасай бастады, тұрмыстық мәселелерді тезірек шеше бастады, уақытын үнемдей бастады. Мұның бәрі оның еңбек өнімділігіне оң әсер етеді.

Жаңа технологиялардың артықшылығы жаһандық сандардан да көрінеді. Statista мәліметтері бойынша, бүкіл әлемде IoT қосылған құрылғылардың саны 2019 жылы 8-6 миллиардтан 2030 жылға қарай 29,42 миллиардқа дейін өседі деп күтілуде.

Жедел қолдау және жекелендіру

 Жасанды интеллекттің белсенді дамуын қаржы ұйымдары клиенттермен жедел жұмыс жасау үшін көбірек қолданады. IoT-тегі ЖИ технологиясының көмегімен қаржы компаниялары өздерінің клиенттік қызметтерін жоғары деңгейде жекелендіре алады. SunFinance Group өңірлік басқарушысы Виталий Нижегородцевтің айтуынша, қаржы технологиялық фирмалардың 70%-дан астамы өз қызметінде ЖИ қолданады.

«Қаржы институттары белгілі бір саладағы жұмысқа бейімделетін адаптивті ЖИ енгізеді. Адамның машинамен өзара әрекеттесуінің өткен тәжірибесі туралы ақпарат ала отырып, ол ұсынылған жағдайларға дербес бейімделеді. Gartner зерттеу компаниясы 2026 жылға қарай адаптивті ЖИ пайдаланатын компаниялар бұрынғы ЖИ үлгілерін пайдаланатын бәсекелестермен салыстырғанда 25% артықшылыққа ие болады деп болжайды», — деп атап өтті Виталий Нижегородцев.

Мысалы, жасанды интеллект қаржы компаниялары клиенттер филиалға келген кезде оларға дереу қолдау көрсете алатынымен пайдалы. IoT құрылғылары (смартфондар) филиал басшыларына клиенттердің келуі туралы хабарлап, шамшырақ сияқты жұмыс істейді. Бұл клиенттердің қажеттіліктеріне байланысты клиенттерді әртүрлі менеджерлерге автоматты түрде бөлу кезінде пайдалы болуы мүмкін. Әрине, бұл әдіс қызмет көрсету сапасы мен тұтынушылардың қанағаттануын арттыра алады.

Жасанды интеллект қаржы институттары үшін тұтынушыларға қызмет көрсетуді оңтайландыру үшін пайдалы. Олар клиенттерді қарсы алу және филиалға келген кезде оларға көмектесу үшін жеке хабарламалар жібере алады.

Дауыс технологияларын қолдану

IoT аясында қаржы институттары дауыс технологияларын белсенді қолдана бастады. Қаржы технологиялық компаниялар қаржы институты мен қызметтердің соңғы пайдаланушысы арасындағы өзара іс-қимылды оңтайландыруды қолға алды. Нәтижесінде көптеген қызметтер жаңа технологиялық шешімдермен ауыстырылды.

2016 жылы Capital One қаржы холдингі пайдаланушыларға несиелік/дебеттік карта балансы, аяқталмаған транзакциялар, несиелер және онымен байланысты жағдайлар туралы ақпарат сияқты құпия қаржылық деректерді өңдеуге мүмкіндік беретін Alexa виртуалды көмекшісінің мүмкіндіктерін дамытуда ізашар болды.

Іс жүзінде клиент Alexa-ға өзінің шығындары туралы қарапайым сұрақтар қоя алады. Мысалы, «Alexa, менің өткен демалыс күндері қанша ақша жұмсағанымды Capital One-нан сұраңыз?» немесе «Alexa, менің өткен демалыс күндері қанша ақша жұмсағанымды Capital One-нан сұраңыз?». Осы сұрақтардың барлығына бағдарлама нақты жауап бере алады.

Сәйкестендіру және қауіпсіздік

 Биометриялық технологияның пайда болуы IoT құрылғыларын пайдалануды одан да қауіпсіз етті. Қауіпсіздік пен сәйкестендірудің күшейтілген үлгілері арқылы тұтынушылар енді Touch ID немесе Face ID арқылы смартфондары мен жеке құрылғылары арқылы төлем немесе ақша аударымын жасай алады.

Сәйкестендіру тұрғысынан да флагман-өнімдер бар. IoT технологиясының жарқын мысалдарының бірі Nymi ақылды білезігін айтады. Өнім биометриялық сәйкестендіру ретінде пайдаланушылардың жүрек соғуын талдайды және жазады. Барлық сынақтардан сәтті өткеннен кейін, ол қазір мұндай сәйкестендіру үшін қауіпсіз болып саналады.

Сақтандыру және несие тәуекелдерін бағалау

 Бұрын қаржы технологияларында мамандар сақтандыру және несиелеу саласындағы тәуекелдерді қолмен анықтап, жойған. Бірақ IoT енгізілгеннен кейін қаржы ұйымдары мен сақтандыру компаниялары адам туралы маңызды ақпаратты жасау үшін IoT сенсорларының деректерін пайдалана алады.

Атап айтқанда, денсаулыққа, көлік жүргізуге және т. б. байланысты әдеттерді бақылау және талдау үшін. Бұл оларға сақтандыру талаптарына сәйкес келетін үміткерлерді ажыратуға мүмкіндік береді.

Сақтандырушылар IoT талдауы арқылы автокөлік жүргізушілеріне тұтынушылардың көлік жүргізу тәртібін және қалыпты жылдамдық, уақыт және т. б. сияқты басқа факторларды талдау арқылы жеке қорғаныс пакеттерін ұсына алады. Сонымен қатар, барлық ақпарат көліктің ішінде де, сыртында да IoT датчиктері арқылы қол жетімді болуы мүмкін.

Дивайстер және заттар интернеті

 Бізді қоршаған әлем IoT заттарға толы. Бұл тек смартфондар ғана емес, сонымен қатар фитнес-трекерлер, ақылды сағаттар, ақылды көзілдіріктер, виртуалды шындық гарнитуралары.

Ақылды заттарға тұрмыстық техника да кіреді. Оған сымсыз ас үй құралдары, көңіл-күйді анықтайтын музыкалық жүйелер, ақылды жарықтандыру жүйелері, электрмен жұмыс істейтін жалюзи, автоматты терезелер мен есіктер, ақылды коммуналдық есептегіштер және басқа құрылғылар кіреді.

Оған сонымен қатар өзін-өзі басқаратын көліктерді, ақылды тоңазытқыштарды, ақылды өрт дабылдарын, ақылды есік құлыптарын, ақылды велосипедтерді, медициналық датчиктерді, ақылды қауіпсіздік жүйелерін, сондай-ақ Alexa және Google Home сияқты виртуалды көмекшілерді де жатқызуға болады. Және бұл тізім толық емес, қазірдің өзінде жүздеген, тіпті мыңдаған заттар бар. Олардың бір бөлігін қаржы технологиялары белсенді қолданады.

Қаржы технологиялық сектордағы заттар интернетінің болашағы

 5G сияқты сымсыз байланыс технологияларын дамыту IoT құрылғыларына қосылу жылдамдығы мен сенімділігін арттыруға көмектеседі. Бұл қаржы технологиялық компанияларға нақты уақыт режимінде жылдам деректерді беруді қамтамасыз етеді, бұл өз кезегінде IoT-ті көбірек қолдануға ықпал етеді.

Жасанды интеллектті IoT құрылғыларымен біріктіру оларға күрделі тапсырмаларды орындауға және деректердің үлкен көлемін талдау негізінде дербес шешімдер қабылдауға мүмкіндік береді. Мысалы, қаржы технологиялық компаниялар нақты уақыт режимінде адамның төлқұжат деректерінсіз төлем қабілеттілігі мен несиелік тарихын тек биометриялық мәліметтерге сүйене отырып талдай алады. Яғни, саусақ ізі немесе Face ID жеткілікті болады және компаниялар әлеуетті клиентке қатысты қаржылық үкім шығарады.

Другие новости

Back to top button