Орталық Азия шағын бизнестері еуропалық нарықтарға қосылуда маңызды кезеңге халықаралық сауда арқылы жетуде  

Шешім қабылдайтын тұлғалар, жеке сектор және Орталық Азияның бес елінің бизнес өкілдері Қазақстанда сыртқы және аймақтық сауданы дамыту үшін кездесті.

(Алматы) 17 мамырда БҰҰ мен ДСҰ бірлескен агенттігі Халықаралық сауда орталығы (ITC) Еуропалық Одақ қаржыландыратын «Ready4Trade Орталық Азия» жобасының нәтижелерін көрсетіп, Орталық Азияның бес елінде аумақтық және халықаралық сауданы дамытуда жұмысты атап өтті. Нәтижелер келесі тақырыптарды қамтиды:

1.     Ашық трансшекаралық сауданы арттыру және нормативтік және рәсімдік кедергілерді жою жөніндегі жұмыс.
2.     Бизнестің трансшекаралық формальдылықтарды сақтауын нығайту үшін экспортты басқару жөніндегі өңірлік оқу бағдарламасын әзірлеу.
3.     Тұрақты прогресті қамтамасыз ету үшін гендерлік аспектілерді және одан әрі әрекеттерді ескере отырып, сауда процедураларын жеңілдету бастамасының нәтижелері мен факторлары.

1. Бірінші аймақтық іс-шара шешім қабылдаушы тұлғалар мен Орталық Азия бизнес өкілдеріне Central Asia Gateway және Орталық Азиядағы сауда рәсімдерін оңайлату жөніндегі порталдар желісінің іске қосылуына байланысты ұсынылатын мүмкіндіктерді талқылауға мүмкіндік берді.
Central Asia Gateway Қазақстан, Қырғызстан, Тәжікстан, Түрікменстан және Өзбекстандағы сауда рәсімдерін оңайлату жөніндегі порталдардан ақпаратты біріктіреді және операторларға өнімнің ерекшелігін ескере отырып, трансшекаралық сауданың формальдылықтары туралы ақпаратқа оңай қол жеткізуге мүмкіндік береді.

Платформа аймақты халықаралық нарықтармен байланыстыруға көмектесу үшін Орталық Азияның барлық сауда порталдарының мүмкіндіктерін пайдаланады. ITC және БҰҰ-ның Сауда және даму жөніндегі конференциясының (ЮНКТАД) техникалық қолдауымен әзірленген сауда рәсімдерін оңайлату жөніндегі порталдар ДСҰ сауда рәсімдерін оңайлату жөніндегі келісімнің 1.2-бабында бекітілген сауда рәсімдерін оңайлату мақсатына қол жеткізуге ықпал ете отырып, әлемнің 30 елінде енгізілді.

Қазақстанның сауда порталы трансшекаралық сауданы жүргізу уақыты мен шығындарын қысқартты. 2022 жылғы 4 шілдеде іске қосылған сәттен бастап платформа (Қазақстан Республикасының Сауда және интеграция министрлігі жанындағы «QazTrade сауда саясатын дамыту орталығы» АҚ әзірлеген) қазірдің өзінде 5 000-нан астам пайдаланушыға қызмет көрсетеді және оның аудиториясы тез кеңейіп келеді.

2. Екінші аймақтық іс-шара ITC серіктестеріне аумақтық экспортты басқару бойынша оқу бағдарламаларымен танысуға мүмкіндік берді.

Аумақтық және халықаралық сауданы ілгерілету үшін ITC әр елдегі шағын және орта бизнес кәсіпорындары (ШОБ) үшін тегін курстар әзірлеп, өткізді. 4500-ден астам ШОБ өкілдері процедуралық және нормативтік трансшекаралық талаптарды қамтитын онлайн және офлайн оқытудан пайда көрді. Бұл курстар экспортты басқару бойынша толық және заманауи оқу бағдарламасын құрайды және олардың біліктілігін арттыру мақсатында болашақ және компания басшыларына, экспорттаушыларға арналған. Курстар халықаралық сауда ережелерінен бастап экспорт процесіне, транзиттік маршруттарға, сапа және сәйкестік стандарттарына және Еуропалық Одақ нарығының талаптарына дейінгі көптеген мәселелерді қамтиды.
3. Үшінші аймақтық іс-шара әйелдер кәсіпкерлер қауымдастығына және кеден брокерлері қауымдастығына, сондай-ақ мемлекеттік органдар мен жеке сектор өкілдеріне гендерлік факторларды ескере отырып, сауда рәсімдерін оңайлату жөніндегі жоба бастаманың жетістіктерін қорытындылауға және болашақ мүмкіндіктерді айқындауға мүмкіндік берді.

Трансшекаралық сауданы жүзеге асыру кезінде әйелдердің қандай шектеулерге тап болатынын түсіну және практикалық шешімдер ұсыну үшін ITC Орталық Азияның бес елінде 1500-ден астам әйелдер арасында сауалнама жүргізді. Шекара қызметінің 600-ден астам қызметкері гендерлік сезімтал шекара ортасын құру үшін саудаға жәрдемдесудің әділ, әдепті әдістерін әзірлеу бойынша оқытудан өтті, ал 350-ден астам әйел кәсіпкер кеден заңнамасы мен халықаралық нормативтік-құқықтық базаны, кеден брокерлерімен келіссөздердің ерекшеліктерін, сондай-ақ шекарадан өту кезіндегі ережелер, құқықтар мен міндеттерді түсінуді жақсартты.

«Info Trade Central Asia Gateway іске қосылуы Еуропалық Одақтың сапалы инфрақұрылымға мағыналы инвестицияларды қолдау жөніндегі жоспарына сәйкес келетін Орталық Азия өңірі үшін маңызды шара болып табылады. Екінші бастама — экспортты басқару жөніндегі оқу бағдарламасы-Орталық Азияның жеке секторының әлеуетін ашудың және экспортты әртараптандыруға ілгерілетудің кілті болып табылады». Юрий Скаскевич, бағдарлама жетекшісі, Еуропалық Одақтың Қазақстан Республикасындағы делегациясы.

«Трансшекаралық саудадағы ашықтық пен жеке сектордың әлеуеті халықаралық сауда үшін өте маңызды. Central Asia Gateway және Ready4Trade жобасының экспортты басқару жөніндегі аймақтық оқу бағдарламасы Орталық Азия және оның серіктестері жеке сектордың, атап айтқанда шағын бизнестің қажеттіліктеріне уақтылы жауап болып табылады». Пьер Бонтонно, сауда процедураларын жеңілдету жөніндегі аға кеңесші, Халықаралық сауда орталығы.

«QazTrade Academy — жаңадан бастаған және жұмыс істеп тұрған кәсіпкерлер мен экспорттаушыларға өз бизнесін дамыту және жаңа нарықтарға шығу үшін халықаралық сауда ережелерін және оларды практикалық қолдануды түсінуге мүмкіндік беретін бірегей платформа. Қазақстанның сауда порталы ақпараттық-анықтамалық құрал ретінде қызмет етеді, ол арқылы кез келген адам қазақстандық бизнес үшін басым тауарлар бойынша экспорт/импорт және транзит рәсімдерінің қадамдық сипаттамасымен оңай таныса алады». Нұрлан Құлбатыров, бас директорының орынбасары, «QazTrade сауда саясатын дамыту орталығы» АҚ.

«Мен халықаралық сауда жүргізу қабілетіме сенімді бола бастадым. Мен тиісті ережелер мен нормадарды, құқықтарды үйрендім және шекарада күтпеген жағдайларда қалай әрекет ету керектігін білемін. Тренингте алған практикалық кеңестер әсіресе зор». Холбиби Эшонбобоева, стартаптың жас иесі.

Толық ақпарат үшін сілтемелер:

Central Asia Gateway https://infotradecentralasia.org

Қазақстан Сауда Порталы: https://tradeinfo.kz/

QazTrade Academy https://www.qaztradeacademy.kz/

Ready4Trade Орталық Азия туралы:

Ready4Trade Орталық Азия-бұл Еуропалық Одақ қаржыландыратын, Халықаралық сауда орталығы (ITC) ұлттық серіктестермен тығыз ынтымақтастықта жүзеге асыратын төрт жылдық жоба. Жобаның мақсаты Орталық Азия бес елдерінің өңірлік және халықаралық саудасын ілгерілету арқылы Орталық Азияның орнықты және инклюзивті экономикалық дамуына үлес қосу болып табылады. Орталық Азиядағы Ready4rade жобасының бенефициарлары мемлекеттер, шағын және орта кәсіпорындарға қолдау, атап айтқанда әйелдер басқаратын бизнестерге қолдау болып табылады.

http://ready4trade.intracen.org/en

https://www.intracen.org/Ready4Trade

Халықаралық сауда орталығы: Халықаралық сауда орталығы –Дүниежүзілік сауда ұйымы және Біріккен Ұлттар ұйымының бірлескен агенттігі. ITC дамушы елдердегі микро, шағын және орта кәсіпорындарға әлемдік нарықта бәсекеге қабілетті болуға көмектеседі, осылайша БҰҰ-ның Тұрақты даму мақсаттарына қол жеткізуге ықпал етеді. Қосымша ақпарат алу үшін www.intracen.org сайтқа кіріңіз.