Бестөбе тұрғындары неліктен ұсынылған жұмыс пен жалақыдан бас тартуда

Сарапшылардың пікірінше, дәл осы механикаландырылған өндіру әдісі «қара кеншілердің» алтынға заңсыз қол жеткізуіне кедергі жасауы мүмкін. Сол үшін бұған қарсылық танытып жатқандар бар. Себебі заңсыз алтын өндіру ресми жалақыға қарағанда әлдеқайда көп пайда әкеледі.

Дегенмен айта кететін жайт өндірісте де жалақы жоғары. Статистикалық мәліметтерге сүйенсек, тау-кен өнеркәсібі мен карьерлерді қазу саласында ұсынылатын орташа жалақы 700 мың теңгеден асады.

Айтпақшы, «Қазақмыста» негізгі мамандықтар бойынша жалақы Бестөбедегі орташа деңгейден 2-2,5 есе, «Алтыналмаста» 50 пайызға дейін жоғары. Десе де, бестөбіліктер жұмысқа орналасуға асықпайды.

Жарияланған бос жұмыс орындары жәрмеңкелеріне 800 адам келсе, оның жетеуі ғана «Алтыналмас» кәсіпорнында жұмыс істеуге дайын болған. Ал 52 адам «Қазақмыста» жұмысқа орналасуға ниет білдірген.

Сонымен бірге, компанияның атап өтуінше, жұмыссыз тұрғындардың 36%-ы бос орындар жәрмеңкелеріне қатысу мүмкіндігі туралы хабарламаларды мүлде елемеген.

“19 маусымнан бастап Бестөбе кенішінің қызметкерлеріне «Алтыналмас», «Қазақмыс» және «Қазақалтын» кәсіпорындарында бос жұмыс орындары ұсынылды. Бұған дейін де өз бос орындары бар қалалық кәсіпорындардың қатысуымен жәрмеңкелер өткізіп келгенбіз. Бұл жолы біз де Степногорск кәсіпорындарының тапсырысы бойынша қалыптасатын ресми дереккөздерден алынған бос жұмыс орындарының тізімін ұсынып отырмыз”, – дейді қалалық жұмыспен қамту орталығының директоры Қарлығаш Ғафарова.

Бестөбе тұрғындарын жұмысқа орналастыру мәселесімен жұмыс беруші компания бір жылдан астам айналысып келеді.

2022 жылы “Алтыналмасқа” 30-дан астам Бестөбе тұрғыны келген. Мәселен, жұмысқа орналасқан жұмысшылардың 10-ы Степногорск қаласындағы тау-кен техникалық колледжінде қайта даярлау курсынан өтті. Олардың ішінде бұрғылау қондырғыларының, конвейерлердің, экскаваторлардың операторлары, алтын кендерін қоюландырғыштар мен байытушылардың операторлары, сондай-ақ өнім инспекторлары мен жабдықтарға техникалық қызмет көрсету және жөндеу жөніндегі электриктер бар. Олар қазірдің өзінде Ақсудағы «Алтыналмастың» өндіріс орындарында жұмыс істеп жатыр.

Жеделдетілген бағдарлама бойынша бестөбелік Рустам Садықов жаңа мамандықты меңгерді. Қазір ол «Ақсу-2» кәсіпорнының автотранспорт учаскесінің экскаватор-тиеушісінің машинисті.

“Ұжым, басшылықтың көзқарасы, тұрақты жалақысы мен ай сайынғы сыйақыларына көңілім толады. Болашақта үлкенірек тракторға ауысқым келеді”, – дейді Рустам.

Тау-кен өндіруші компаниялар «Ақсу-2» учаскесінде қосалқы жұмысшылар мен Жамбыл облысындағы «Ақбақай» және Қарағанды ​​облысындағы Пустынное өндірістік учаскесінде жерасты өздігінен жүретін машиналар мен тиегіштердің операторларын, кеншілерді, жарылғыш заттар мамандарын іздестіруде.

«Қазақмыста» да бос жұмыс орындары бар. Мамандар Ұлытау мен Қарағанды ​​облыстарындағы Жомарт, Абыс, Құсмырын-Ақбастау, Шатыркөл және Жайсан кеніштеріне қажет. Кәсіпорынға кеншілер, бұрғышылардың көмекшілері, машинистер өте қажет.

“Алтыналмас” жұмысқа орналасудан бас тартқан Бестөбе тұрғындары заңсыз алтын өндірушілердің мүддесін қолдайды деп санайды.

Осыдан бірнеше жыл бұрын Бестөбеде үлкен қылмыстық топ ұсталды. Қынжылтарлығы бұл топта болған құқық қорғау органдарының қызметкерлеріне полицияның жоғары лауазымды тұлғалары, подполковниктер, майорлар, капитандар қолшоқпар болған. Бұл ретте Ақмола облысы прокурорының орынбасары да қамауға алынды. Ішкі істер министрлігінің статистикасы бойынша, соңғы онжылдықта кем дегенде 45 мың «қара кеншілер» ұсталып, жүздеген заңсыз алтын өңдеу цехтары жабылған. Exclusive.kz газетінің зерттеуі бойынша, 2019-2021 жылдары 7300-ден астам заңсыз кен өндіргендер ұсталған. ҚР-ның Қылмыстық кодексі бойынша мұндай қылмысқа 5 жылдан 10 жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыру қаупі бар. Соған қарамастан кейбіреулер қазірдің осындай қауіпке қарамастан тәуекел етуін жалғастыруда.